woordenboek / vertaling Lingala - Nederlands [koyebana]

koyéba, regelmatige constructie (stam : yeb) (klasse 15 : ko- (werkwoorden))

weten, kennen

koyébisa
(laten weten) aankondigen, vertellen, informeren, publiceren, waarschuwen

koyébana
elkaar kennen
sexuele relaties hebben

koyébama
gekend zijn

voor wumela/yebela zie het artikel

yebela !
src : Salomon SK Della

yeba yeba
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)

kobanda 18 avril kino 02 mai, yebela !
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)

malamu oyebisa yango na bato
src : google images

afgeleiden : liyebisi, zébí

40 voorbeelden (bandakisa ntúkú mínei) ...

bayebisi ngai kadafi akimi: men heeft mij gezegd (laten weten) dat Kadafi gevlucht is
Nakoki koloba lingala. Nayebi koloba lingala.: Ik ben in staat lingala te spreken. Ik kan Lingala spreken.
nayebi tata oyo, kasi nayebi tata wana te.: Ik weet wat deze vader, maar ik weet niet wat vader dan.
koyeba lisusu: zich herinneren
Oyebi lingala ? - Ee, nalobi ata lingala ya mangala: Ken je Lingala ? - Ja, ik spreek zelfs stricte lingala (de lingala van de mangala)
Nayebi nzembo oyo.: Ik ken dat liedje.
Maboko na yo ezali petepete, nayebaki te.: Je handen zijn zeer zacht, ik wist het niet.
nayebi te: Ik weet niet
Nayebi ete akotelema moto ya suka na bomoyi na ngai. Akotelema akokota likambo na ngai. Yaweh telema, kota makambo na ngai. Akotelema akokata ma condamnation. © Cèdre Katambayi: Ik weet dat hij zal opstaan als laatste in mijn leven. Hij zal binnendringen in mijn zaken. God, sta op, dring binnen in mijn zaken. Hij zal opstaan om mijn veroordeling te onderbreken.
Oyo ezali nsango ya kosunga yo pona koyeba ndenge nini kelasi ya monoko ya Lifalanse etambolaka.: Dit is een informatie om je te helpen om te weten op welke manier de les van de franse taal werkt.
yebisa ngai Wendy akoya kovisiter palais mokolo nini.: Laat me weten welke dag Wendy het huis zal komen bezoeken.
oyebi kobina ?: kan je dansen ? (weet je hoe ...)
Natunaki yo soki oyebi koloba lingala: Ik vroeg je of je Lingala kan praten.
Djo ayebaki ete kosopa zemi ezali lisumu monene, kasi makango na ye azwaki zemi, mpe Djo azalaki na likoki te ya kobala mpe kobokola mwana.: Djo wist dat abortus plegen een grote zonde is, maar zijn verloofde was zwanger geraakt en Djo had niet de mogelijkheid om te trouwen en een kind op te voeden.
Na motema nayebaki ete ezali mabe, kasi namonaki ndenge mosusu ya kosala te.: In het hart wist ik dat het slecht was, maar ik zag geen andere manier van handelen.
Nayebi te ! luka yo moko: Ik weet niet ! Zoek zelf
Yo moko oyebi !: Jij zelf weet het !
Monoko ya mobange, elumbaka solo, kasi elobaka makambo ya lokuta te. soki okimi solo wana, okoyeba makambo te. Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen): De mond van de ouderling, hij ruikt vies, maar spreekt geen leugens. Als je deze reuk ontvlucht, zal je de zaken niet kennen.
nasepeli koyeba yo: ik vond het fijn je te kennen
soki oyebi te kanga munoko: als je het niet weet, hou je mond
bayebaka moninga malamu na tango ya pasi.: Men herkent een goede vriend in slechte tijden.
kozanga koyeba eza liwa ya ndambo Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen): Wetenschap missen is een stuk van de dood.
koyeba kofanda na batu ezalaka malamu: Weten hoe te leven met mensen is goed
lolenge boni ebongi bayebisa yo pona otika komela kisi oyo: Hoe moet men je laten weten om te stoppen met dat medicijn te nemen ?
oyo eza na kati na ngai boyebi te: Wat er in mij zit, dat kenden jullie niet.
masolo ya kati ebongaka mutu ayeba te.: De geheime conversaties, niemand moet het weten.
mwasi kitoko, bayebaka ye na bizaleli: Men herkent een mooi meisje aan haar gedrag.
soki loboko eyebaka pasi oyo lutu emonaka na tango ya kobalusa biloko: Als de hand zou weten hoe de lepel afziet wanneer hij het voedsel moet roeren...
soki liwa eyebaki mbongo mbele batu ya mbongo bakufaka te: Als de dood geld zou kennen, dan zouden de rijken niet sterven.
naza na likambo moko ya motuya ya koyebisa yo: Ik heb je iets belangrijk te laten weten.
soki oyebaki likambo nini eleki...: Als je wist wat er gebeurd is...
ye ayebaki ke ozalaki na mbongo te: Ze wist dat je geen geld had.
yebisa ngai esika olalaki pe na nani.: Laat me weten waar je geslapen hebt en met wie.
nayebi te esika nini moninga na ngai akendaki kolokota ye wana.: Ik weet niet waar mijn vriend die daar heeft opgescharreld.
Ayebi ata kokoma kombo na ye te.: Ze kan zelfs haar naam niet schrijven.
nayebaki ke soki okeyi na poto okobosana ngai.: Ik wist dat als je naar Europa zal gaan, je me zal vergeten.
yebisa bana wana batinda mbongo.: Laat die kinderen daar weten dat ze geld moeten sturen.
Naponi yo pamba te nayebi yo.: Ik heb je gekozen want ik ken je.
nayebi esika ewuta te.: Ik weet niet waar dat vandaan komt.

Article : wumela / yebela

2018

"wumela !" to "yebela !" ?

In het vooruitzicht van het einde van het tweede mandaat van president Kabila,
horen we vaak deze twee imperatieven in elkaars context.

Volgens de grondwet van de DR Congo, is het mandaat van de president slechts één maal hernieuwbaar. (zie artikel 70)
Kabila moet dus plaats maken, maar sommigen willen dat hij blijft
en dus zijn er suggesties om die wet aan te passen (moeilijk, zie artikel 220) of om te talmen met de organisatie van nieuwe verkiezingen en zo het huidige mandaat te rekken.

Er zijn dus twee kampen : Diegenen die willen dat Kabila blijft en diegenen die willen dat hij gaat.

"wumela !" to "yebela !" ?

Deze imperatieven zijn gericht aan Kabila :

- Diegenen die willen dat Kabila blijft :

wumela ! = slenter ! talm ! blijf hangen !

- Diegenen die willen dat Kabila gaat :

yebela ! = wees gewaar ! (als een bedreiging, allusie op wat er met hem kan gebeuren als hij niet opstapt)

Article 70 (de la constitution de la République Démocratique du Congo) Le président de la République est élu au suffrage universel direct pour un mandat de cinq ans renouvelable une seule fois. A la fin de son mandat, le président de la République reste en fonction jusqu’à l’installation effective du nouveau président élu.

Article 220 (de la constitution de la République Démocratique du Congo) La forme républicaine de l’Etat, le principe du suffrage universel, la forme représentative du Gouvernement, le nombre et la durée des mandats du Président de la République, l’indépendance du pouvoir judiciaire, le pluralisme politique et syndical, ne peuvent faire l’objet d’aucune révision constitutionnelle. Est formellement interdite toute révision constitutionnelle ayant pour objet ou pour effet de réduire les droits et libertés de la personne ou de réduire les prérogatives des provinces et des entités territoriales décentralisées.

vertaling / woordenboek Lingala - Nederlands