FR EN NL

vertaling / woordenboek Lingala - Nederlands

congo rdc
Zin :

alle woorden met de tag groenten en fruit
ananási, mv. bananasi (klasse 9/2 : - / ba- uitzondering - speciale vorm )
linanási, mv. mananasi (klasse 5/6 : li- / ma-) (officieel meervoud)
ananá, mv. baanana (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
ananási, mv. baananasi (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
wetenschappelijke naam : ananas sativus

ananas
ananasi
ananasi
© pvh
ananasi
ananasi
src : google images
tags :
andere woorden met de tag 'groenten en fruit' : ananási, bikedi, eloló, bitekuteku, bonsáó, dongódongó, ekéké, ekútu, esápa, etabe, etabi, fumbwa, kwánga, lidésu, likémba, lilála, lingolo, litungúlu, liyebo, lisángó, mbálá, mbika, mbíla, mbuma, ndúnda, ngúba, paipái, payipayi, pilipili, pondú, pwaró, tomati, tondolo, ndímo, likásu, kokotí, likombó, liyebú, mosángó, liboké, kúnde, lisángú, libengê, mbomá, avoká, savoká, mpondú, lidamé, lipéla, litóngé, payi, linanási, ndiká, pakápáka, mokókóló, linioko, misili, sáfú, tomato, sakasáka, nkúnde, pili-pili, ndembi, limona, likásó, lilebó, mongúba, nsáfú, bonsau, ngombo, gombo, mondiká, sóló, sinda, mondéngé, mundenge, biteku-teku, mádamé, poilu, liebú, mazulu, mungenge, ananá, ananási
bikedi
wetenschappelijke naam : Manihot esculenta

maniok, cassave
tapioka, maniok kolf
bikedi
bikedi
src : google images
bikedi
bikedi
src : google images
synoniemen : kikedi
tags :
eloló, mv. bilolo (klasse 7/8 : e- / bi-)
wetenschappelijke naam : Solanum distichum
soort groente

mv. bilolo
salade met de bittere bladeren
tags :
bitekuteku (klasse 8 : bi- (altijd meervoud))
biteku-teku (klasse 8 : bi- (altijd meervoud))
wetenschappelijke naam : Amaranthus viridis / Amaranthus hybridus

amarant, amarant (een soort groente)
soort van salade, lijkt op spinazie


link : http://nl.wikipedia.org/wiki/Amarant_(geslacht)
bitekuteku
bitekuteku
src : google images
bitekuteku
bitekuteku
© pvh
bitekuteku
bitekuteku
src : google images
bitekuteku
bitekuteku
src : google images
zie ook : ngwengo
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
Tokendeki kozwa bitekuteku na kati ya zamba.
We waren gaan bitekuteku plukken in het woud.
bonsáó (klasse 14 : abstracte naamwoorden - geen meervoud)
sáfú, mv. basafu (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
nsáfú, mv. bansafu (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))geuite medeklinker
bonsau (klasse 14 : abstracte naamwoorden - geen meervoud)
monsáó, mv. minsao (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
monsáú, mv. minsau (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
nsáú
wetenschappelijke naam : Dacryodes edulis

soort fruit, nsafu
ook afrikaanse pruim genoemd (of afrikaanse peer)

nsafu boom


mai ma nsáfú
kleur van een nsafu =  paars/violet 
safu ya kokalinga
safu ya kokalinga
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
safu
safu
© pvh
nsafu
nsafu
© pvh
synoniemen : bonsáó, bonsau, sáfú, nsáfú
tags :
item 2 voorbeelden (bandakisa míbalé) ...
nzete ya safu
safouboom
mai ya mpondu. mai ya malala. mai ya nsáú.
groen (de kleur van mpondu). oranje (de kleur van een sinaasappel). paars/violet (de kleur van een nsafu).
item Article : medeklinkers
In het Lingala hoor je soms "nsoso" en soms hoor je "soso". Je zou kunnen de indruk krijgen dat
het vrij te kiezen is of men de beginletter m of n wel of niet gebruikt wanneer het woord begint met twee medeklinkers,
maar eigenlijk is hier een regel voor :

In het Lingala kan de beginletter m of n weggelaten worden voor woorden die beginnen met mp, nt, ns of nk.
(de stemhebbende medeklinkers - FR: Les consonnes sonores)

NK
nkama / kamacent
nkingo / kingocou
nkisi / kisimédicament
nkulutu / kulutuaîné
nkoba / kobatortue
MP
mpinzoli / pinzolilarme
mpo / popour
mpamba / pambanul
mpuku / pukusouris
mpongi / pongisommeil
NS
nse / sedessous
nsoso / sosopoulet
nsambo / sambosept
nsango / sangoinformation
nsinga / singafil
NT
ntina / tinaimportance
ntolo / tolotorse
ntalo / talovaleur
ntango / tangotemps
ntaba / tabachèvre

In de andere gevallen is de beginletter verplicht.
(de stemloze medeklinkers - FR: Les consonnes sourdes)

NG
nguyapouvoir
ngaimoi
ngandabar
ngubaarachide
ngulucochon
MB
mbokavillage
mbelicouteau
mbetulit
mbilapalmier
mbisipoisson
ND
ndakomaison
ndekocousin
ndakisaexemple
ndumbaprostituée
ndundalégume
NZ
nzotocorps
nzetearbre, baton
nzelachemin
nzungumarmite
nzalafaim
NY
nyeiexcrément
nyosorien
nyokaserpent
nyamaanimal
nyongodette


dongódongó, mv. badongodongo (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
wetenschappelijke naam : Abelmoschus esculentus / hibiscus esculentus

okra
soort groente, soort kruiden
dongodongo
dongodongo
src : google images
dongodongo (ngombo)
dongodongo (ngombo)
© pvh
dongodongo (ngombo)
dongodongo (ngombo)
© pvh
synoniemen : ngombo
tags :
andere woorden met de tag 'keuken' : biríka, dongódongó, fúlu, káwa, liki, lútú, masanga, mbelí, míliki, molangi, mongwa, kania, kobalula, nzúngu, pilipili, sáni, sukali, zibolateur, kópo, kokálinga, kobalola, lúto, etumbelo, mondóndó, vére, mántéka, madída, kikalungu, makusa, mbabula, mbilika, mungua, mutalaka, sume, zibulatere, ngai, pili-pili, zibolatéle, elúbu, soda, evímba, ngombo, gombo, sani, nkupidi, zibulateur, sinda, mondóngó, mundóngó, limbondó, kupidi, mazulu
andere woorden met de tag 'eten en drinken' : biríka, bisikíti, bóí, bokénzú, dongódongó, ekéne, engwélé, fufú, fumbwa, kabri, kamundele, kwánga, libóké, libumu, lidésu, liki, lipa, lipapú, liyebo, loso, masanga, mateka, maí, mbálá, mbika, mbisi, mokate, mongwa, mwamba, ti, víno, sokolá, liyebú, niampoule, kosákosá, molangua, ndóngó, biele, bitoto, kafi, kikedi, linioko, lotoko, lunguila, likoso, mbilika, mosáká, mpíodi, muamba, mungua, nsámbá, saladini, tangawisi, ngai, mbenda, mbisi, nkúnde, niampoul, mbili, súpu, málemba, tangaúsi, ngombo, gombo, nkupidi, kafé, limbondó, primus, kupidi, gratana, gratanya, liebú, jus
ekéké, mv. bikeke (klasse 7/8 : e- / bi-)
yam
hout
zie ook : mbomá
tags :
ekútu, mv. bikutu (klasse 7/8 : e- / bi-)
kalebas
tags :
esápa
yam
zie ook : mbomá
tags :
etabe, mv. bitabe (klasse 7/8 : e- / bi-)
etabi, mv. bitabi (klasse 7/8 : e- / bi-)
kleine banaan
etabe
etabe
© pvh
bitabe
bitabe
© pvh
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
nzete ya bitabe
bananenboom
fumbwa
mfumbua
mfúmbwa, mv. bamfumbwa (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : Gnetum africanum

groene groente : bladeren van de liaan

wordt klaargemaakt met pindasaus

fumbwa
fumbwa
© pvh
fumbwa
fumbwa
© pvh
tags :
item 3 voorbeelden (bandakisa mísáto) ...
Fumbwa elambami na mafuta ya nguba.
Fumbwa wordt klaargemaakt met pinda-olie
masoko solo ya fumbwa epola banda sanza moko
billen die ruiken naar fumbwa die sinds een maand rot is
makayabu na fumbwa ! ezangi kaka loso kasi naza na nzala !
makayabu en fumbwa ! Enkel rijst ontbreekt, maar ik heb honger !
kwánga, mv. bakwanga (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
kuanga, mv. bakuanga (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
mokwánga, mv. mikwanga (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
chikwangue
maniokbrood, gemaakt van geweekt maniokmeel,
in een mbili blad of bananenblad (likasa ya makemba) ingepakt
en dan gekookt.
mbika & kwanga
mbika & kwanga
src : google images
kwanga
kwanga
src : google images
kwanga
kwanga
src : Digitalcongo.net
kwanga
kwanga
© pvh
...
...
src : google images
zie ook : engwélé, málemba
tags :
lidésu, mv. madesu (klasse 5/6 : li- / ma-)
boon (groter dan nkunde)
madesu oyo aza na nsuki te
madesu oyo aza na nsuki te
© pvh
madesu
madesu
© pvh
zie ook : kúnde
tags :
item 10 voorbeelden (bandakisa zómi) ...
nzungu ya madesu ezali na moto
De kookpot van de bonen staat op het vuur.
ntango wana, tolyaka kaka madesu na mayi
in die tijd (toen) aten we enkel bonen met water
lidesu ya pembe
witte boon (ook gebruikt om een blanke man aan te duiden)
nalambi madesu.
Ik heb bonen klaargemaakt.
madesu na suki, eza madesu ya kopola
bonen met haar op zijn rotte bonen (allusie op kaalheid bij blanken)
mundele madesu
een blanke persoon (als een boon)
kolamba madesu te. lamba ndunda
Maak geen bonen klaar. Maak groenten klaar.
nakolona madesu.
Ik ga bonen planten.
pona nini mikolo oyo oza kolia kaka madesu ?
Waarom ben je deze dagen enkel bonen aan het eten ?
madesu ma bana
drinkgeld
likémba, mv. makemba (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : Musa paradisiaca
bakbanaan, kookbanaan (plantain banaan)
makemba
makemba
© pvh
makemba
makemba
© pvh
makemba
makemba
© pvh
makemba
makemba
© pvh
afgeleid van : kokémba
tags :
item 2 voorbeelden (bandakisa míbalé) ...
Kolya makemba ya mobesu te.
Eet geen bananen die niet rijp zijn.
lituma eza makemba ya kotuta.
lituma is geplette plantain bananen.
lilála, mv. malala (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : citrus aurantium

sinaasappel, appelsien

ya malála
kleur oranje
poso ya lilala
poso ya lilala
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
kolongola poso ya lilala
kolongola poso ya lilala
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
zie ook : ndímo
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
mai ya mpondu. mai ya malala. mai ya nsáú.
groen (de kleur van mpondu). oranje (de kleur van een sinaasappel). paars/violet (de kleur van een nsafu).
item Article : kleuren
langi moindo (donkere kleuren)
moindo
zwart
longondo
paars
bozinga, bulé
donkerblauw
langi ya sokola
chocolade bruin
langi ya mpondu
groen


langi motane (lichte kleuren)
bondobo, motane soo
geel
langi ya malala
oranje
roze
roos
ngola, motane ngbaa
rood
maron
maron
langi ya mapata
licht blauw


langi lisusu (andere kleuren)
mpembe
wit
mbwe
grijs


andere woorden met de tag 'kleuren' : mpémbé, lángi, lilála, mbíla, mwindu, pembe, pondú, motáné, sokolá, moíndo, mbwé, bondobó, ngóla, longondo, bozinga, búlé, kulele, ndombe, muindu, mwíndo
lingolo, mv. mangolo (klasse 5/6 : li- / ma-)
mángá, mv. bamanga (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
mango
manga
manga
src : google images
manga
manga
src : google images
manga
manga
© pvh
manga
manga
© pvh
tags :
item 4 voorbeelden (bandakisa mínei) ...
manga ya mabele ma nzombo Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen)
soort mango
etape ya nzete ya mangolo ebukani mpe ekweyi likolo ya ndako
De tak van de mangoboom brak af en viel op het huis
manga ya kotela
een rijpe mango
makasa ya nzete ya manga ekwei
De bladeren van de mangoboom zijn gevallen.
litungúlu, mv. matungulu (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : allium sativum

ui, ajuin

wetenschappelijke naam : allium cepa

look
matungulu ya zamba
matungulu ya zamba
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
tags :
item 3 voorbeelden (bandakisa mísáto) ...
Tuta pilipili, tya mungwa na matungulu.
plet de chilipeper, doe er zout en uien in.
kende kosomba litungulu na zando.
Ga een ui kopen op de markt.
Mama na bango aza kokata matungulu.
Hun mama is uien aan het snijden.
liyebo, mv. mayebo (klasse 5/6 : li- / ma-)
liyebú, mv. mayebu (klasse 5/6 : li- / ma-) (None)
liebú, mv. maebu (klasse 5/6 : li- / ma-)
eetbare paddestoel / champignon
mayebo
mayebo
© pvh (leti)
zie ook : likombó
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
liyebo yaka kotala liyebo oyo.
Kom deze paddestoel zien.
lisángó, mv. masango (klasse 5/6 : li- / ma-)
maïs
maïskolf
lisangu
lisangu
src : google images
lisangu
lisangu
src : google images
lisangu
lisangu
© pvh
zie ook : lisángú
tags :
mbálá, mv. bambala (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
knol, knolgewas
(maniok (cassave), (zoete) aardappel, yam,...)

de bladeren worden matembele genoemd
mbala
mbala
© pvh
zie ook : libengê
tags :
item 2 voorbeelden (bandakisa míbalé) ...
libenge eza mbala ya sukali. matembele eza nkasa ya libenge.
De bataat is een zoete aardappel. Matembele zijn de bladeren van de bataat.
mbala ya kokalinga
"French fries"
mbika, mv. bambika (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
courgette (kalebas)
courgettepitten
pasta gemaakt van gemalen courgettepitten
(meestal verkocht in een mbili blad of bananenblad (likasa ya makemba), zoals een chikwangue)
mbika
mbika
© pvh
mbika
mbika
© pvh
mbika
mbika
© food avenue
mbika & kwanga
mbika & kwanga
src : google images
mbika
mbika
© Cuisine Du Congo
tags :
mbíla, mv. bambila (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
lobíla, mv. mbila (klasse 11/10m : lo- / m- : voor p,b)
mbila, mv. bambila (klasse 1a/2 : - / ba-) (informeel meervoud)
palm, palmboom
palmnoot
politieman

langi ya mbila
licht rood
mbila esobe
mbila esobe
© pvh
mbila esobe
mbila esobe
© pvh (Chanel Madanga)
masanga ya mbila
masanga ya mbila
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
mafuta ya mbila
mafuta ya mbila
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
mafuta ya mbila
mafuta ya mbila
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
masanga ya mbila
masanga ya mbila
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
mikokoli ya mbila
mikokoli ya mbila
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
mikokoli ya mbila
mikokoli ya mbila
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
mokokoli ya mbila
mokokoli ya mbila
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
mbila
mbila
src : google images
mbila
mbila
src : google images
mbila
mbila
src : google images
zie ook : polísi, ndiká
tags :
item 7 voorbeelden (bandakisa nsambo) ...
mafuta ( ya ) mbila.
palmolie
masanga mbila
palmwijn (ook een buurt in Kinshasa, in de gemeente Mont-Ngafula)
nzete ya mbila epesaka nsamba, mafuta mbila na mpose.
De palmboom levert palmwijn, palmolie en de mpose.
nzete ya mbila bazokata ezokola
De palmboom die ze kapten is aan het groeien.
Nawuti komona bambila mwambe liboso ya ndako.
Ik kom net van 8 agenten te zien voor het huis.
yela ngai masanga mbila namela.
Breng me het palmsap, dat ik kan drinken.
Alati lokola bambila penza
Hij kleed zichzelf echt als een politieagent.
mbuma, mv. bambuma (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
vrucht, zaad

abces, puist, zweer
mbuma ya sanduku
mbuma ya sanduku
© pvh
zie ook : mpówa, bopo
tags :
item 5 voorbeelden (bandakisa mítáno) ...
nzete ya mbuma, makasa na yango ekweyi
De fruitboom, zijn bladeren zijn gevallen.
mbuma ya sanduku
mottenballen
Akobima mbuma lisu lelo.
Zijn ogen zullen eruit komen. (verschieten)
Aza na bambuma na elongi.
Ze heeft puisten op haar gezicht.
mbuma ya vino
druif
ndúnda, mv. bandunda (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
groente
salade
tags :
item 4 voorbeelden (bandakisa mínei) ...
monoko mbeli, makolo ndunda.Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen)
Een mond als een mes, benen als een groente.
Namonaki ndunda yango mbala ya liboso.
Ik zag die groente voor de eerste maal.
kolamba madesu te. lamba ndunda
Maak geen bonen klaar. Maak groenten klaar.
lambela ngai mwa ndambu ya ndunda
Bereid me een kleine portie groente.
ngúba, mv. banguba (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
mongúba, mv. minguba (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
wetenschappelijke naam : arachis hypogaea

pinda
Sakombi na ekolo ya nguba
Sakombi na ekolo ya nguba
© pvh (Chanel Madanga)
nguba
nguba
src : google images
nguba
nguba
src : google images
nguba
nguba
src : google images
tags :
item 2 voorbeelden (bandakisa míbalé) ...
Fumbwa elambami na mafuta ya nguba.
Fumbwa wordt klaargemaakt met pinda-olie
Akomi koteka nguba na zando.
Ze is begonnen met pinda's te verkopen op de markt.
paipái, mv. bapaipai (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
papaja
paipai
paipai
© pvh
tags :
payipayi
payi
papaja
payipayi
payipayi
© fleur-de-vanille
tags :
pilipili, mv. bapilipili (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
pili-pili
wetenschappelijke naam : capsicum annuum

chili peper
pilipili
pilipili
src : google images
pilipili
pilipili
© pvh
pilipili
pilipili
© pvh
pilipili
pilipili
src : esepelisa
pili-pili
pili-pili
© pvh
tags :
item 7 voorbeelden (bandakisa nsambo) ...
Pilipili epoli.
De peper is rot.
Pilipili ya elanga ya yo, moto mosusu akolia yango. Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen)
De peper van jouw veld, iemand anders zal hem opeten.
Tuta pilipili, tya mungwa na matungulu.
plet de chilipeper, doe er zout en uien in.
Keba, pilipili eswi makasi.
Pas op, de chilipeper pikt hard.
bitumba ezali pili-pili mpe mungua ya libala. Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen)
De gevechten zijn de peper en het zout van het huwelijk.
atie ngai pili-pili na liso. ezosala pasi.
Ze heeft pikante peper in mijn oog gedaan. Het doet zeer.
koswana eza pili-pili pe mungwa ya libala. Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen)
Ruzie maken is de peper en het zout van het huwelijk.
andere woorden met de tag 'smaken' : bololo, mongwa, pilipili, sukali, mungwa, ngayi, mungua, ngai, pili-pili, mazulu
pondú
mpondú, mv. bampondu (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))geuite medeklinker
cassava (maniok) bladeren

ya pondu
kleur groen
piler le pondu
piler le pondu
© pvh
pondu
pondu
© iqbal actu
pondu congelé
pondu congelé
© www.21food.com
mpondu
mpondu
© pvh
synoniemen : sakasáka
tags :
item 2 voorbeelden (bandakisa míbalé) ...
mai ya mpondu. mai ya malala. mai ya nsáú.
groen (de kleur van mpondu). oranje (de kleur van een sinaasappel). paars/violet (de kleur van een nsafu).
pondu na yo ezangi mungwa. pasi ya solo.
uw pondu mist zout. echt spijtig.
pwaró
prei
tags :
tomato
tomati, mv. batomati (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
tomaat
google
google
src : google images
tags :
tondolo
ntóndóló, mv. bantondolo (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : Aframomum giganteum / Aframomum laurentii / Aframomum africanum
wilde vrucht met zoetzuur vruchtvlees
tondolo
tondolo
© pvh
ntondolo
ntondolo
© Nick hobgood
tags :
ndímo, mv. bandimo (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
citroen
citroenboom
ndimo
ndimo
src : google images
zie ook : lilála
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
ndimo ngai / ndimo elamu
citroen / sinaasappel
likásu, mv. makasu (klasse 5/6 : li- / ma-)Kinshasa versie
likásó, mv. makaso (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : cola acuminata

kolanoot
makaso
makaso
© pvh
likasu
likasu
src : google images
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
pona nini mibali baliaka likasu ?
Waarom eten mannen cola noten ?
kokotí
kokosnoot
kokosnootboom
kokoti
kokoti
© pvh
tags :
likombó, mv. makombo (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : Cantharellus (beker/kelk)

soort paddestoel

Swahili : Lutondo
makombo
makombo
© wikipedia
makombo
makombo
© wikipedia
zie ook : liyebo, liyebú, liebú
tags :
mosángó, mv. misango (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
aubergine
tags :
liboké, mv. maboke (klasse 5/6 : li- / ma-)
Pompoen, pompoen
liboké
liboké
© goodgout.fr
tags :
kúnde
nkúnde, mv. bankunde (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
boon (kleiner dan lidesu)
erwt
zie ook : lidésu
tags :
lisángú, mv. masangu (klasse 5/6 : li- / ma-)
maïs
maïskorrel
masangu ya kotokisa
masangu ya kotokisa
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
masangu ya kotokisa
masangu ya kotokisa
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
masangu ya kotumba
masangu ya kotumba
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
zie ook : lisángó
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
fufu ya masango
maïsmeel, maïzena
libengê
wetenschappelijke naam : Ipomoea batatas

zoete aardappel (bataat)
zie ook : mbálá
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
libenge eza mbala ya sukali. matembele eza nkasa ya libenge.
De bataat is een zoete aardappel. Matembele zijn de bladeren van de bataat.
mbomá, mv. bamboma (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
yam
Yam
Yam
© alibaba.com
zie ook : ekéké, esápa
tags :
avoká
savoká, mv. basavoka (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
advocaat (het fruit)
tags :
item 2 voorbeelden (bandakisa míbalé) ...
nzete ya savoka
avocado boom
Katela ngai eteni ya avoka.
Snij me een stuk avocado.
andere woorden met de tag 'leenwoord: frans' : aliméti, avió, balé, biló, biríki, bisikíti, butó, bwáto, buzí, dalapó, kwíti, lángi, piké, piné, sodá, sukali, maládi, tiké, avoká, soséti, búlé, kodamer, kotoker, dilekitele, fétí, kamaladi, kaminio, lapolo, lífelo, soméle, pantalo, somisi, moyen, melesi, semísi, mopao, courant, tur, biró, er, pantalon, sucré, botine, ke, avyó, îfó, kurá, maséle, kompaní, kaminyó, kamyó, veló, boáto, danzer, petite, jus
lidamé, mv. madame (klasse 5/6 : li- / ma-)
mádamé, mv. bamadame (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
wetenschappelijke naam : Terminalia catappa

een soort tropische boom en zijn vruchten.

Ook gekend als de Bengaalse amandelboom of mkungu in het Swahili
...
...
src : google images
tags :
lipéla, mv. mapela (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : Psidium guajava
guave, goyave (Psidium)
tropische vrucht van de Myrtaceae familie
Lipela
Lipela
© Fibonacci
Lipela
Lipela
© ARS
madida ya lipela
madida ya lipela
© pvh (Didine)
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
mopepe ebuki nzete ya lipela
De wind heeft de goyavaboom.
litóngé, mv. matonge (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : Landolphia owariensis
tropisch fruit. Gesloten, lijkt het op een citroen en binnen zijn er grote pitten om op te zuigen.


mv. matonge
- een Congolese wijk in Brussel (België), in de gemeente Elsene.
- (voormalige Kamp Renkin), een wijk in Kinshasa, in de gemeente Kalamu.
litonge
litonge
src : google images
tags :
andere woorden met de tag 'wereld' : bélejika, bénin, djibuti, ejipti, ekólo, ekwateli, elitré, etiopi, falanse, falansia, gabon, gambia, ghana, gine, kamerun, kanada, kenya, liberia, libîya, luksambur, malawi, mali, moritani, mozambiki, namibia, niger, nijeria, ostralía, otrishi, poto, pulutugal, sénégal, seyshel, somalie, swaziland, swisi, togo, tshad, tunisia, zambia, zimbabwe, komori, kongo, angeleza, ingelezia, lifalanse, lingala, litóngé, mputulukezo, sindangari, mpótó, ezipito, belesi, zaíre, ameríka, afrika, azía
andere woorden met de tag 'plaatsen' : litóngé, gambela, Masina, Lemba, bandalungwa, bandal, barumbu, bumbu, gombe, kalamu, kasavubu, kimbanseke, kinshasa, kintambo, kisenso, limete, maluku, matete, mont-ngafula, ndjili, ngaba, ngaliema, ngiringiri, nsele, selembao, montngafula, ngiri-ngiri, kasa-vubu, n'djili, makala, n'sele, lilebó, mpandanzila, lukunga, funa, mont-amba, tshangu
ndiká, mv. bandika (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
mondiká, mv. mindika (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
pit (kern, steen) van palmnoot
ndika
ndika
src : google images
zie ook : mbíla
tags :
pakápáka, mv. bapakapaka (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
helikopter

schroef (schip of vliegtuig)

context : fruit
wetenschappelijke naam : Averrhoa carambola
carambola, stervrucht, blimbing manis
azolia pakapaka
azolia pakapaka
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
nzete ya pakapaka
nzete ya pakapaka
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
paka paka
paka paka
src : google images
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
pakapaka ya masuwa / pakapaka ya mpepo
scheepsschroef / luchtschroef (propeller)
andere woorden met de tag 'transport' : avió, wewa, bwáto, ebei, engunduka, felé, masúwa, mobembo, mótuka, mpépo, piné, báki, bísi, engbunduka, tiké, tukutuku, buáto, kaminio, nkínga, pakápáka, púsu, vuatili, pépo, mutuka, ngolá, kaminyó, kamyó, dankí, kodóndwa, prince, boáto
mokókóló, mv. mikokolo (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
mokokoli, mv. mikokoli (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
kern/steen van een vrucht

fig: geschoren hoofd, kaal
mikokoli ya mbila
mikokoli ya mbila
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
mikokoli ya mbila
mikokoli ya mbila
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
mokokoli ya mbila
mokokoli ya mbila
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
mikokoli ya mingenge
mikokoli ya mingenge
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
afgeleid van : kokóla
tags :
linioko, mv. manioko (klasse 5/6 : li- / ma-)
cassave
tags :
misili
soort van groene groente met een bittere smaak
tags :
sakasáka, mv. basakasaka (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
manioc bladeren in de kikongo-taal
waarschijnlijk afgeleid van "cassava" (manioc)
music festival
music festival
© http://www.sakasaka.be
saka saka
saka saka
© foreignshop
synoniemen : mpondú, pondú
tags :
andere woorden met de tag 'leenwoord: kikongo' : kidiba, likata, kobalula, kobalusa, kobaluka, kobalola, kitendi, ndombe, nzimbu, kikedi, litondo, sakasáka, ingeta, mataku, mazulu
ndembi, mv. bandembi (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : Allium schoenoprasum L.

Bieslook, pijpgras
ndembi
ndembi
© pvh
ndembi
ndembi
© pvh
tags :
limona
granaat (klein bommetje)

granaatappel (fruit)
wetenschappelijke naam : Punica granatum
tags :
lilebó, mv. malebo (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : Borassus flabellifer L.

soort palmboom

ook suikerpalm genoemd


link : https://nl.wikipedia.org/wiki/Borassus


context : plaats
De Pool Malebo, is een verwijding in de benedenloop van de rivier de Congo
soms ook Stanley Pool, Malebo Pool, Lake Ngobila, Lake Nkunda genoemd

Kin Malebo, voorgestelde naam voor de stad Kinshasa omdat er zoveel van deze palmbomen waren.

context : theater
Groupe Kin Malebo, een bekende theater groep
Groupe Kin Malebo
Groupe Kin Malebo
src : google images
Pool Malebo
Pool Malebo
src : google images
mbuma ya lilebo
mbuma ya lilebo
© DXLINH
malebo
malebo
src : africamuseum
zie ook : malebo
tags :
ngombo
gombo
wetenschappelijke naam : Abelmoschus esculentus

het woord in lingala is dongodongo

kingombo of ngombo in verschillende bantu-talen

okra
dongodongo (ngombo)
dongodongo (ngombo)
© pvh
dongodongo (ngombo)
dongodongo (ngombo)
© pvh
dongodongo
dongodongo
src : google images
synoniemen : dongódongó
tags :
sóló, mv. basolo (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
aubergine
solo
solo
© pvh
solo
solo
© pvh
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
mwasi ya zemi akokaka basolo mususu te.
Een zwangere vrouw verdraagt sommige geuren niet.
sinda
wetenschappelijke naam : Cymbopogon citratus

Citroengras

"sinda di mputu" in het Kikongo

Een grasplant die gekweekt wordt voor zijn stengels en bladeren
die een citroensmaak hebben en gebruikt worden bij het bereiden van gerechten.
Er kan thee van gebrouwd worden van de bladeren (makasa ya sinda), zoals in Congo vaak gedaan wordt

Niet te verwarren met de citroenmelisse
sinda
sinda
src : google images
sinda
sinda
src : google images
zie ook : bulukutu
tags :
mondéngé, mv. mindenge (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
mundenge, mv. mindenge (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)Kinshasa versie
wetenschappelijke naam : Annona muricata --> zuurzak, guanábana, corossol (Annona met stekels)
wetenschappelijke naam : Annona reticulata --> custardappel, ossenhart, corossol (Annona zonder stekels)

Corossol, een soort vrucht
mondenge
mondenge
© pvh
tags :
poilu, mv. bapoilu (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
wetenschappelijke naam : Nephelium lappaceum

soort vrucht
ramboetan, harige lychee
ook mbuma litchi of mbuma poilu genoemd
mbuma poilu
mbuma poilu
© pvh (Lauretta)
tags :
mazulu

ocimum basilicum

basilicum (kruid)
tags :
mungenge, mv. mingenge (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
wetenschappelijke naam : spondias mombin

gele mombinpruim

De vruchten zijn goudgeel en ovaal met een omvang tussen een pruim en een citroen. Onder de taaie
huid, is een dun laagje oranje vruchtvlees en een grote pit.
Het sappige oranje vruchtvlees heeft een aangename zoetzure smaak.


link : https://nl.wikipedia.org/wiki/Gele_mombinpruim
mikokoli ya mingenge
mikokoli ya mingenge
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
tags :
e-mail : dic@lingala.be
 

interessante filmpjes : lingala facile 2017 lingala facile 2018
AD HERE
privéleven & cookies