woordenboek / vertaling Lingala

kozala, regelmatige constructie (stam : zal) (klasse 15 : ko- (werkwoorden))

zijn
men gebruikt vaak ook "oza", "naza",... in plaats van ozali, nazali,...
ook gebruikt als hulpwerkwoord

kozala na
hebben, (met iets zijn)
ergens (in) zijn

kozalisa
creëren

nalingi nazala mosani wa molongo ya liboso
© pvh

tozali kosambela kasi bolingo eza te
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)

zanga nioso mais zala na BASE
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)

tozali koluka batu ya musala
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)

tozoluka muana musala
src : google images

bwaka mayi na wc. zala motu ya solo.
src : google images

afgeleiden : ezalela, ezaleli

373 voorbeelden (bandakisa nkámá mísáto na ntúkú nsambo na mísáto) ...

bozalaki mibale, wapi mosusu ?: jullie waren met twee, waar is de andere ?
Nkolo azali kobeta na porte.: De Heer is aan de deur aan het kloppen.
Motema na ngai ezali kobeta po na yo: Mijn hart klopt voor jou
naza na nzala. Nazoyoka nzala. Naza na posa ya komela. Naza na posa ya mayi.: Ik heb honger. Ik voel de honger. Ik heb dorst (zin om te drinken). Ik heb dorst (zin in vloeistof).
Azali awa te: Hij is niet hier.
Mama azali kosambela.: Moeder is aan het bidden.
Tata azali na libanda. Benga ye.: Papa is buiten. Roep hem.
ozali kolukela ngai makambo.: u vertelt me â€‹â€‹dat om te zoeken naar problemen.
makaku awelaki kupé, esika ya kotia mokila ezali te.: De aap vocht voor de korte broek, er is geen plek voor de staart.
owuti wapi ? okei wapi ? ozali wapi ?: van waar kom je ? Waar ga je heen ? Waar ben je ?
soso ezali talo makasi likolo ya dollar.: De kip is erg duur, omwille van de dollar.
... po na kozonga. ... po azonga. ... po azali kozonga.: ... om terug te keren. ... opdat hij zou terugkeren. ... omdat hij aan het terugkeren is.
nzungu ya madesu ezali na moto: De kookpot van de bonen staat op het vuur.
oza na mbongo ? te, naza nango te.: heb je geld ? Nee, ik heb er geen.
ezali ya solo !: het is waar!Â het is de waarheid!
ezibele ezali polele: Het deksel is open.
nazali polélé polélé: Ik ben helder en open (ik verberg niets)
nazali !: Ik ben er !
biso toza koyoka malili na elanga na biso ya lokuta.: Wij, wij hebben kou met ons vals droog seizoen.
Nazali koyoka yo te, nalobaka lingala te: Ik versta u niet, ik spreek geen lingala
nazoya (nazali koya)... naza na nzela... nakomi: Ik ben aan het afkomen... ik ben onderweg... ik ben aangekomen
oza na motema malamu: Je hebt een goed hart (Je bent vriendelijk)
balongolaka pongi ya mbwa te. Balamusaka te mbwa oyo azali kolala.: Men onderbreekt de slaap van een hond niet. Men maakt een hond die slaapt niet wakker.
Bazali lokola mai na moto.: Ze zijn als water en vuur.
Esika nkoyi azali, kotia ntaba te.: Daar waar een luipaard is, zet geen geit.
ezali esengo na ngai po na komona moko na moko na bino na liyangani oyo na sima ya nzanga.: Het is voor mij een genoegen om elk van jullie te zien in deze mis van de namiddag.
ezali pete te.: Het is niet gemakkelijk.
ozali na mibu boni ? Ozali na mbula boni? Obotamaki mobu nini?: Hoe oud ben je ? (Hoeveel jaren heb je ?)
Ozali mobali to mwasi ?: Ben je een jongen of een meisje ?
Osuka to ozali na kelasi nini ? - Nasilisa kelasi ya ebandeli te.: Welk studieniveau heb je beëindigd of ben je nu in ? - Ik heb de basisschool niet afgemaakt.
Bato bazali motuya boni na libota na yo ?: Hoeveel personen zijn er in je familie ?
Sarko azali mokuse.: Sarko is klein.
manguele mpe kisi ezali te po na kobatela moto azua VIH to bokono ya SIDA te.: Er is geen vaccin, noch een medicijn om iemand te beschermen tegen het oplopen van HIV of de ziekte AIDS.
Soki nzoto to poso ya moto ekutani na ya moto mosusu, tina ya kobanga ezali te.: Als het lichaam of de huid van een persoon in aanraking komt met die van een andere persoon, is er geen reden om bang te zijn
na likolo pela moko awa na nse moko te akokani na yo na nguya na kembo yo 'za nzambe: in de hemel als hier beneden is er geen een die gelijkt op jouw in kracht en glorie, je bent God.
poso ekoya mokolo moko eza nakosala te.: Volgende week is er een dag dat ik niet werk.
aza moyambi. Oyambí likonzí.: Hij is de doelman. Hij verdedigt het doel. (voetbal)
oza na miso lokola moto ameli lotoko.: Je hebt ogen als iemand die lotoko gedronken heeft.
Biso tozali awa, bango bazali kuna.: Wij, wij zijn hier, zij, zij zijn daar.
Basusu kokufa, basusu kobotama, mokili ezalaka boye.: Er zijn er die sterven en anderen worden geboren, zo is de wereld.
komela masanga ezali esengo ya mokili: Bier drinken is een werelds plezier
tala, oyo ezali ndenge na biso: kijk, dit is onze manier
Azali kolala nanu na ekeko.: Ze slaapt nog steeds met een pop.
Lata ekoti, moyi ezali makasi: Draag een pet, de zon schijnt hard.
biloko olambaki ezali elengi mingi: De dingen die je hebt klaargemaakt zijn heel heerlijk.
Biloko na yo ezali kilo mingi.: Jouw bagage weegt veel.
Ozali kitoko lokola moyi ya ntongo.: Je bent mooi als de zon in de ochtend.
Wana ezali ya solo, kosakana te.: Dit is waar, maak geen grappen.
Lelo ezali mokolo ya suka. Lobi ezalaki mokolo ya liboso.: Vandaag is de laatste dag. Gisteren was de eerste dag.
Aza te. Luka libanda.: Hij is er niet. Zoek buiten.
Bolingo ezalaka lokola lisano.: Liefde is als een spel.
Eza ya solo ? - Te, eza lokuta !: Is het waar ? - Neen, het is een leugen !
Mabanzo na yo ezali malamu te.: Je gedachten zijn niet goed.
Na kati ezalaki molili.: Binnen was het donker.
Moyi ezali mpe monzoto.: De zon is ook een ster.
Azalaki moseka liboso tosibaki.: Ze was maagd voordat we de liefde bedreven.
Ozali na mpongi ? - Nanu te.: Ben je slaperig ? - Nog niet.
Ndako na ye ezali musika mingi.: Zijn huis is heel ver.
Mbula na ngai ezali zomi na mwambe.: Mijn leeftijd is 18.
Mosala na zolo ezali koyoka solo na kopema.: De taak van de neus is om geuren te ruiken en te ademen.
loposo na ye ezali mpetompeto lokola ngolo.: Haar huid is proper als een katvis.
Azali na nkanda mpo na ngai.: Hij is kwaad op mij. (hij heeft woede omwille van mij)
Ezali ntalo mingi. Kakola moke.: Dat is heel duur. Pingel een beetje.
Akimaki lisusu, nakanisi azali na ntina.: Hij is weer gevlucht, ik denk dat hij een reden heeft.
Maboko na yo ezali petepete, nayebaki te.: Je handen zijn zeer zacht, ik wist het niet.
tshombo wana ezali ya kala mingi.: Die telefoon is van lang geleden.
Soki oyo ezali ya solo, nakufa.: Als dat waar is, sterf ik.
Azali ? - Te. Abimi.: Is hij er ? - Neen. Hij is uitgegaan.
Nzambe azali malamu mingi: God is heel goed.
tozali koluka muana musala. Azala moyibi te, ndoki te, ndumba te.: We zijn een huishoudhulp aan het zoeken. Dat het geen dief, geen tovenaar, geen hoer moge zijn.
ozalaki wapi lobi na butu ?: Waar was je gisteren nacht ?
azali na zemi ? basanza boni ?: Is ze zwanger ? Hoeveel maanden ?
esongo ezali mwa eteni ya libolo eye etimbaka.: De clitoris is een klein deeltje van de vagina dat hard wordt.
Libumu na yo ezali ya kokangama ?: Ben je geconstipeerd ? (je ingewanden, zijn ze geblokkeerd ?)
lopango na bango ezalaka na Masina: Hun terrein is in Masina
lopango ya baCarla ezalaka na Lemba.: Het terrein van "de Carlas" is in Lemba.
leki ya Jean azali maladi: De kleine zus van Jean is ziek.
elengi na mbeto: Muasi ya monene na muasi ya moke, nani azali sukali ? © kitokolile: plezier in bed: Een dik meisje en een slank meisje, wie is lekker ?
ndenge ya komibatela : na capote. Nzela ya malamu koleka mpo na komibatela ezali kosalela capote: de manier om zich te beschermen : met een condoom. De beste methode om zich te beschermen is een condoom te gebruiken.
eza muana muasi to mobali ?: Is het een jongetje of een meisje ?
Nzambe apambola bino mingi. Kimia ezala na bino. Nzambe abatela bino.: God zegene jullie in overvloed. De vrede zij met u. Moge God jullie behouden.
ezala se bongo: Moge het (enkel) zo zijn !
naza na posa na yo: Ik heb zin in jou.
bwaka mayi na wc. zala motu ya solo.: Gooi water in het toilet. Wees een echte vent.
libenge eza mbala ya sukali. matembele eza nkasa ya libenge.: De bataat is een zoete aardappel. Matembele zijn de bladeren van de bataat.
lituma eza makemba ya kotuta.: lituma is geplette plantain bananen.
Oyo ezali nsango ya kosunga yo pona koyeba ndenge nini kelasi ya monoko ya Lifalanse etambolaka.: Dit is een informatie om je te helpen om te weten op welke manier de les van de franse taal werkt.
Mokonzi, soki ozalaki awa, mbele ndeko na ngai akufaki té. © Yoane 11:21: Heer, als je hier was geweest, dan zou mijn broer niet dood geweest zijn.
Soki miso na yo ezali malamu, okomona polele penza: Als je ogen goed zijn, zal je echt helder zien.
ozozela nini ? Eza tur na yo !: Waar wacht je op ? Het is jouw beurt !
ngai naza na biro ya Gecamines. Nakozonga kala mingi te: Ik, ik ben op het kantoor van Gecamines. Ik keer binnenkort terug.
Oza kitoko makasi ndeke na ngai ya bolingo: Je bent heel mooi, mijn liefdesvogeltje
Oza elengi kofiba koleka mokuwa ya makoso. © Fally Ipupa: Je bent aangenamer om op te zuigen dan het been van varkenspoten. (=lekkernij)
yo ozali mwinda na bomoyi na ngai.: Jij, jij bent het licht van mijn leven.
ah Nzambe ! pona nini masta na ngai aza zoba lokola makaku ?: ah God ! waarom is mijn vriend idioot als een aap ?
tozali er nini ?: Welk uur zijn we ? (hoe laat is het ?)
basi bazali kosolola na libanda.: De meisjes zijn buiten aan het praten.
yaka tosibana, naza na botine: pas op - gevoelige inhoud
baboti na yo bayaki kobwaka ngunda na poto. yango wana sikoyo oza awa na biso.: Je ouders zijn asiel komen vragen in Europa. De reden waarom je hier nu bij ons bent.
obungi. ozalaki wapi ? - Awa, na ndaku. Nalalaki pe natalaki télé.: Je bent verdwenen. Waar was je ? - Hier, thuis. Ik sliep en ik keek televisie.
na liboso aza nani ?: vooraan, wie is dat ?
Djo ayebaki ete kosopa zemi ezali lisumu monene, kasi makango na ye azwaki zemi, mpe Djo azalaki na likoki te ya kobala mpe kobokola mwana.: Djo wist dat abortus plegen een grote zonde is, maar zijn verloofde was zwanger geraakt en Djo had niet de mogelijkheid om te trouwen en een kind op te voeden.
Na motema nayebaki ete ezali mabe, kasi namonaki ndenge mosusu ya kosala te.: In het hart wist ik dat het slecht was, maar ik zag geen andere manier van handelen.
mbote, boni nzoto ? nga naza malamu. nalingaki kaka napesa yo mbote: Hallo, Hoe is het met het lichaam (de gezondheid) ? Ik stel het goet. Ik wilde je gewoon groeten.
ozosala nini ? - Eloko te, naza na mbetu na ngai: Wat doe je ? - Niets, ik ben in mijn bed.
mundele oyo aza mbamba: Die blanke is plakkend (volgt je overal)
Bazali kobatela mino malamu te, mosusu esila ngala mpe mosusu balambi yango na ndenge elongobani te.: Men bewaart de medicijnen niet goed, andere zijn vervallen en andere bereidt men met niet conforme methodes.
Na mboka swisi, kotambola na engunduka ezali kosalema mingi: In het land Zwitserland, zich verplaatsen per trein wordt veel gedaan.
Soki olingi kozwa engunduka, bisika ya kotika motuka ezali.: Als je de trein wilt nemen, zijn er plaatsen om de auto te laten (parkeerplaatsen).
Maman azali malamu moke: Moeder stelt het een beetje goed
tozalaki awa epai na nga na Valentine na Rachel. Bakomaki lelo na nzanga.: We waren hier bij mij thuis met Valentine en Rachel. Ze waren toegekomen vandaag op de middag.
tokutana ndenge nini naza na hotel Ibis: Hoe vinden we elkaar ? Ik ben in hotel Ibis.
oza bolole !: Je bent idioot !
oza kaka awa ?: Ben je nog steeds hier ?
bitumba ezali pili-pili mpe mungua ya libala. Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen): De gevechten zijn de peper en het zout van het huwelijk.
Nazalaki kuna na Bon Marché na bar Cheetah. Las Vegas ekosa :): Ik was daar in Bon Marché in de Cheetah bar. Las Vegas doet alsof :)
kolumba monoko solo eza maladi to te ?: Is stinken uit de mond een ziekte of niet ?
bolingo ezali elengi soki balingi yo: liefde is aangenaam als men van je houdt
wapi Augustin ? - Ye ? Aza na kwilu !: Waar is Augustin ? - Hij ? Hij is in Kwilu !
Mobutu azalaki mokonzi ya Zaïre: Mobutu was de president van Zaïre
Peter azalaki kosala na kompani ya kemi.: Peter werkte bij een chemiebedrijf.
ntango bazalaki koyemba, bazalaki kosepela: Wanneer ze zongen, vermaakten ze zich
tshombo na ngai eza na nkokoso: mijn mobieltje heeft een probleem
yo sapologue oza na abakosi versace, kasi miliki ezangi na ndaku: Jij, de "sapoloog", jij hebt een vest van Versace, maar melk ontbreekt er thuis
makayabu na fumbwa ! ezangi kaka loso kasi naza na nzala !: makayabu en fumbwa ! Enkel rijst ontbreekt, maar ik heb honger !
ezali te po tomelaka na nganda moko, nde tokomi baninga: Het is niet omdat we gewoonlijk in hetzelfde café drinken, dat we vrienden geworden zijn
ozali po na nga eyano na mikakatano, nzela ya solo ya kotambola, yesu na nga, kumama: Je bent voor mij het antwoord op de problemen, de ware weg om te begaan, mijn Jezus, wees geprezen
madesu na suki, eza madesu ya kopola: bonen met haar op zijn rotte bonen (allusie op kaalheid bij blanken)
mwasi ya Petelo aza elenge: De vrouw van Peter is jong
bana bavandaki na mabele mpo na bakiti ezalaki te. bron: Espérance-François Ngayibata Bulayumi, Mosuni: De kinderen zaten op de grond want er waren geen stoelen.
bolingo ezali kati na biso soki tozali na bomoko: Er is liefde tussen ons als we verenigd zijn
nakoki kobanga te zambi nazali somi na RDC.: Ik kan niet bang zijn want ik ben legaal in de RDC.
ebale ya kongo ezali monene mpe na mbisi ebele: De Congo rivier is groot en heeft ook veel vis.
mbinzo ezali malamu mpo na koliya.: De rups is goed om te eten.
kozanga koyeba eza liwa ya ndambo Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen): Wetenschap missen is een stuk van de dood.
kokenda liboso ezali kokoma te Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen): Eerst vertrekken is niet "aankomen"
naza na posa ya komona yo lelo: Ik heb zin om ye te zien vandaag
moninga na nga aza na bokono: Mijn vriend is ziek
naza na makambo ebele ya kosala lelo: Ik heb veel dingen te doen vandaag.
naza na mbongo te: Ik heb geen geld.
naza na kanda na yo: Ik ben kwaad op u.
naza na bana misato: mwasi moko na mibali mibale: Ik heb drie kinderen: één meisje en twee jongens
naza na likambo na yo te: Ik heb geen probleem met jou
boyokani eza na ndako oyo te: Er is geen overeenstemming in dit huis
naza na niongo na yo: Ik heb schulden bij jou
nalingi ozala mama ya bana na nga: Ik zou willen dat je de moeder van mijn kinderen zou zijn
tokoki kozala na kimia te na ndako oyo: Men kan niet op zijn gemak zijn in dit huis.
koyeba kofanda na batu ezalaka malamu: Weten hoe te leven met mensen is goed
mokolo nakoya nalingi batu nioso bazala: De dag dat ik zal komen, zou ik willen dat iedereen er zou zijn.
kopesa ye mbongo mingi te, aza nanu mwana muke: Geef hem niet veel geld, het is nog maar een klein kind
pona nini ozalaka boye ? yo mpe...: Waarom ben je zo ? jij ook...
wana eza biloko ya papa na bino.: Dat daar is het eten van jullie vader.
kotala ngai mingi te nazali mwasi ya batu: Kijk niet veel naar mij, ik ben iemand's vrouw
eloko basalela naza na posa na yango te: Het ding dat men gebruikt heeft, ik heb dat niet nodig
awa tosalaka kaka na baboti na biso: Hier zijn we enkel met onze ouders
awa nde nazalaki kofanda tango nazalali mwana muke: Het is hier dat ik woonde toen ik een kleind kind was
kobeta mwasi na yo boye te. ezali mabe: Sla je vrouw niet zo. Het is slecht.
komela masanga ya sukali mingi te. eza malamu te po na mino.: Drink niet veel zoete drankjes. Het is niet goed voor de tanden.
mobali na yo azali mobulu. aza kotia basi nioso litoyi: Uw man is niet serieus. Hij verleidt alle meisjes.
nzela ezali nanu mosika: De weg is nog lang.
Kongo ezali mboka monene na afrika mobimba.: Kongo is het grootste land van heel Afrika
boni bana na yo ? bazali malamu ?: Hoe gaat het met je kinderen ? Gaat het goed met ze ?
naza na esengo makasi pamba te nakobima na baninga na ngai na pokwa ya lelo: I ben erg blij want ik ga uit met mijn vriendinnen vanavond.
kobima nanu te. naza nanu na posa na yo.: Ga nog niet weg. Ik heb je nog nodig.
tozali lisusu na mayi te, mwinda te. sikoyo tokosala ndenge nini: We hebben geen water meer, geen licht. Hoe gaan we nu werken ?
tata naza na posa ya mbongo po nasomba bilamba: Papa, ik heb geld nodig om kleren te kopen.
keba ! koleka awa te ! libulu moko ezali.: Pas op ! Kom niet langs hier ! Er is een gat.
koya lelo te. naza na makambu ebele ya kosala: Kom niet vandaag. Ik heb veel dingen te doen.
oyo eza na kati na ngai boyebi te: Wat er in mij zit, dat kenden jullie niet.
biso na bino, tozali bana ya tata moko na mama moko: wij en jullie, wij zijn kinderen van dezelfde vader en dezelfde moeder.
nani alobi nazali kobela makasi ?: Wie zei dat ik erg ziek was ?
koloba na ngai boye te nazali mukolo na yo: Spreek zo niet tegen mij. Ik ben ouder dan u.
ozalaka monoko makasi boye pona nini ?: Waarom heb je zo een grote mond ?
Nzambe azali malamu mingi pona ngai: God is heel goed voor mij.
naza na mbongo ya kopesa yo te: Ik heb geen geld om aan jou te geven
oza na nkombo moko kitoko makasi: Je hebt een heel mooie naam.
nkombo na yo ya mboka ezali nini ?: Wat is je familienaam ?
kaka yo nde oza koluka makambo awa: Enkel jij zoekt problemen hier.
wapi talatala oyo ezalaki awa: Waar is de spiegel die hier was ?
tozali koya epayi na bino sikoyo: We komen zodadelijk bij jullie aan.
oyo eza ndako na bino, eza ya biso te: Dat is jullie huis, niet het ons.
baninga na ngai nioso bazali na motuka. etikali kaka ngai: Al mijn vrienden hebben een auto. Alleen ik blijf over.
nalingaka masanga oyo te eza sukali mingi: Ik hou niet van die drank. Het is te zoet.
mokonzi ya mboka azali mutu monene.: De president van een land is een grote persoonlijkheid.
nalingaka mwasi azala monene te.: Ik hou er niet van als een vrouw dik is.
kopesa mutu mbote ezali ofele: Iemand groeten is gratis.
kotika ngai te, Yawe, nazali mwana na yo: Verlaat me niet, Heer, Ik ben uw kind.
esika oyo ezali salite mingi: Deze plek is zeer vuil.
ebongi obongisa esika oyo. bapaya bazali koya.: Je zou deze plek moeten opruimen. De mensen komen.
kozanga baboti ezali pasi mingi: Geen ouders hebben is erg moeilijk.
kozanga botosi na mikolo ezali malamu te: Gebrek aan respect voor de ouderen is niet goed.
banda oza na zemi oza kolala mingi: Sinds je zwanger bent slaap je veel.
nalingaka bana oyo bazalaka boye te: Ik hou niet van kinderen die zo zijn.
pona nini ozali kosala boye, penza ?: Waarom doe je zo, echt ?
ebongi okeba. na zamba oyo baniama bazalaka ebele.: Je moet opletten. In dat woud zijn er veel beesten.
lelo ezali mokolo ya mbotama ya yesu: Vandaag is de verjaardag van Jezus
oza kolamba biloko nini lelo ?: Wat ben je vandaag aan het klaarmaken ?
kolia biloko ya sukali mingi te eza malamu te pona mino: Eet niet teveel zoete dingen. Het is niet goed voor de tanden.
oza koluka mosala nini, mama ?: Wat zoek je van werk, mama ?
etumba ya mobali ezali koluka mwasi ya malamu pona kobala: De strijd van een man is een goede vrouw te zoeken om te trouwen.
etumba na ngai ezali ke bana na ngai balonga na bomoyi: Mijn strijd is dat mijn kinderen succesvol zouden zijn in het leven.
ezala mbala na yo ya suka olobela ngai boye: Dat het je laatste keer moge zijn dat je zo tegen mij praat.
mbala ya liboso oyaki awa ozalaki koyoka soni: De laatste keer dat je hier was, was je beschaamd.
mwana mwasi oyo azali lokuta monene: Dat meisje is een grote leugenaar.
pona nini mwana na yo azalaka lokuta boye: Waarom is je kind zo een leugenaar ?
tozali na molili awa penza: We zijn hier echt in het donker.
pelisa mwinda. molili eza makasi awa: Steek het licht aan. Het is hier erg donker.
komela likaya ezali malamu te: Sigaretten roken is niet goed.
aza nanu mwana muke. azomela likaya na mbula na ye.: Hij is nog een klein kind. Hij rookt sigaretten op zijn leeftijd.
epayi na bino nde makelele ezalaka makasi.: Er is veel lawaai bij jullie.
pona nini ozali kosala ndeko na yo bongo: Waarom doe je zo tegen je zus ?
na ndako oyo mokonzi azali te. biso nioso tozali bana.: In dat huis is er geen chef. We zijn allemaal kinderen.
papa nde azalaka mokonzi ya ndako: Het is vader die de baas is in huis.
ozali na makolo kitoko penza: Je hebt echt mooie benen.
liwa ezali pona mutu nioso: De dood is voor iedereen.
nakobenda yo litoyi soki ozali koyoka te: Ik ga aan je oor trekken als je niet luistert.
kolata boye te. malili eza makasi libanda.: Kleed je niet zo. Het is koud buiten.
mobali na ye aza bilingalinga: Haar man is een verleider.
aza kokeba na mwasi wana makasi.: Hij heeft veel aandacht voor dat meisje daar.
kopola ezali eloko ya mabe te: Verliezen is niet iets slecht.
lelo baza kopola biso toza kolonga: Vandaag zijn ze aan het verliezen en wij winnen.
lelo ezali mokolo ya mbotama ya koko na biso ya mwasi.: Vandaag is de verjaardag van mijn grootmoeder.
moto eza kopela makasi penza.: Het vuur is hard aan het aangaan.
pona nini oza kopela boye ? likambo eza te !: Waarom ben je zo aan het ontvlammen ? Er is geen probleem !
bozala na bomoko. botika kosuana boye: Wees verenigd. Stop met zo te bekvechten.
na libota na bango baza na bomoko te: In hun familie zijn ze niet verenigd.
ozali elenge mwasi moko kitoko: Je bent een mooi jong meisje.
oza nanu elenge. kosala yango te. okoya kobebisa bomoi na yo.: Je bent nog jong. Doe dat niet. Je riskeert je leven te bederven.
naza na tukutuku. nazokende kotala mama na ngai.: Ik ben op de moto. Ik ga mijn moeder zien.
oza kotumba bilamba pona nini ?: Waarom ben je de kleren aan het verbranden ?
bamamiwata bazalaka na mayi.: Zeemeerminnen bevinden zich in het water.
bamamiwata bazalaka baanjelu ya satana: Zeemeerminnen zijn de engelen van de duivel.
naza na kokoso moko ya monene: Ik heb een groot probleem.
aza na zemi ya sanza misatu: Ze is drie maanden zwanger
nakendaki feti lobi. batu bazalaki ebele.: Ik ben naar het feest geweest gisteren. Er was veel volk.
goro ya mobali na ngai eza munene: De piemel van mijn man is enorm.
sukola kikalungu po eza salite: Was die pan want ze is vuil.
kodiembika eza lisumu: Zich ophangen is een zonde
aza kokosola mingi.: Hij hoest veel.
mopepe ezali na ndako oyo te: Er is geen lucht in dit huis.
na ndoto na ngai ya lelo ozalaki wana.: In mijn droom van vandaag was je daar.
kobosana ngai te tango okozala na mbongo: Vergeet me niet wanneer je geld zal hebben.
naza na likambo moko ya motuya ya koyebisa yo: Ik heb je iets belangrijk te laten weten.
libota na ngai ezali motuya mingi pona ngai: Mijn familie is heel belangrijk voor mij.
na zamba oyo banzoi baza ebele. bokeba !: In dat woud zijn veel bijen. Pas op !
kokende na ebale lelo te mbonge eza makasi: Ga niet naaar de rivier vandaag. De golven zijn sterk.
ebale ya kongo ezalaka monene makasi: De Congostroom is erg sterk.
pona nini olingaka kobuaka biloko ya kolia boye. eza malamu te.: Waarom gooi je zo graag eten weg ? Het is niet goed.
naza na motuna moko ya kotuna yo: Ik heb je een vraag te stellen.
mwana na yo ya mobali aza kosuba na mbetu mingi: Uw zoon doet veel pipi in bed.
esika ya kosuba eza awa te: Er is geen plaats om pipi te doen hier.
yo oza na bizaleli kaka neti mama na yo: Je hebt gewoon een gedrag zoals je moeder.
ngai na yo tozali neti bandeko: Ik en jij, wij zijn als broers.
libanga moko ya monene ezalaki liboso ya motuka na ngai: Er was een grote steen voor mijn auto.
mwana mwasi oyo azalaka monene pe molayi.: Dat meisje is dik en groot.
ndeko na ngai ya mwasi azalaka na makolo molayi: Mijn zus heeft lange benen.
oyo ezali bilamba ya ndeko na ngai: Dat zijn de kleren van mijn zus.
mwana oyo azalaka mutu monene penza: Dat kind heeft echt een groot hoofd.
oza kokosa baboti na yo mingi. ezali malamu te.: Je liegt veel tegen je ouders. Dat is niet goed.
mama kulutu na biso azalaka baba.: Mijn groot-tante van moeders kant is doofstom.
aza koboya koya awa, pona nini ?: Ze weigert hier to komen, waarom ?
oza na posa ya koboya yango to oza na posa ya kondima ?: Heb je zin om dat te weigeren of heb je zin om het te aanvaarden ?
bato nyonso bazali awa, tozozela kaka yo.: Iedereen is hier, we wachten enkel op u.
ebongi totosa mobeko oyo pona tozala na kimia: We moeten die wet respecteren om in vrede te zijn.
mobeko oyo ezali pasi mingi pona kotosa: Die wet is erg moeilijk te respecteren.
semeki na yo azalaka motema mabe: Je schoonzus is slecht.
kelasi na ngai ezali motuya pona ngai: Mijn opleiding is belangrijk voor mij.
mateya ya lelo ezalaki kitoko penza.: De preek van vandaag was heel mooi.
papa nkulutu na biso azalaka mutema mabe: De grote broer van mijn moeder is slecht.
Bomoyi ezali pete te. Ebongi kobunda.: Het leven is niet gemakkelijk. Je moet vechten.
Miliki ezali malamu mingi pona mikuwa.: Melk is heel goed voor de beenderen.
bazali kosala ye epasoli ya mbanga.: Ze gaan haar een operatie van de kaak doen.
bilamba yango eza talo penza.: Die kleren zijn echt duur.
Awa biloko nyoso ezalaka ntalo.: Hier is alles duur.
noko na ngai aza mobeti ndembo ya monene: Mijn oom is een groot voetballer.
kolula mwasi ya batu eza malamu te: Het is niet goed om iemand anders vrouw te bewonderen
ebongi ozala mosika na mwasi wana: Je moet ver van die vrouw blijven
Oza kopema mbangu mbangu boye pona nini ?: Waarom adem je zo snel ?
Mosala wana ya kindumba ezali malamu te na miso ya Nzambe.: Het werk van prostitutie is niet goed in de ogen van God.
Azali mutu moyindo neti ngai.: Hij is een zwarte man net als ik.
mutu moyindo na mutu mondele bazali batu oyo Nzambe akeli.: De zwarte man en de blanke man zijn personen die God gecreëerd heeft.
bangi eza malamu te pona nzoto.: Drugs zijn niet goed voor het lichaam.
oza kokumba biloko ebele boye pona nini ?: Waarom draag je zo veel dingen ?
pona nini oza kokumba mwana na yo na mukongo ?: Waarom draag je je kind op de rug ?
oza na bana mwambe na bakoko mibale.: Je hebt 8 kinderen en 2 kleinkinderen.
naza na libonza pona eyenga ya lelo te: Ik heb geen offerande voor de mis van vandaag.
liteya ya lelo ezalaki ndenge nini ?: Hoe was de preek van vandaag ?
Bongisa ndako. Eza salite makasi.: Ruim het huis op. Het is erg vuil.
kombola esika oyo. salite eza ebele.: Borstel die plaats. Er is veel vuiligheid.
pona nini bolingi kotela boye ? Eza malamu te pona poso.: Waarom hou je er zo van om te bleken ? Het is niet goed voor de huid.
oyo, ezali eloko ya nani ?: dat, wiens ding is dat ?
eza mokano ya Nzambe.: Het is de wil van God.
nzimbu eza te na ndako na ngai: Er is geen geld in mijn huis.
eloko eleki tika eza te: er is niets beter dan het (zo) te laten.
Nayoki ke okomi kobima na ex na ngai. Mama, ozali semba bilokota.: Ik heb gehoord dat je nu met mijn ex uitgaat. Meisje, je bent een semba bilokota.
Yaka kosunga ngai, naza na biloko ebele ya kolamba.: Kom me helpen, ik heb veel dingen klaar te maken.
Aza moninga na ngai ya bomuana.: Hij is mijn jeugdvriend.
Lobi kelasi ezali te.: Morgen is er geen school.
Ingrid aza kidiba na kelasi.: Ingrid is afgeleid op school.
Oza kizengi.: Je bent stom.
Naza mwasi na ye te. Tika kotungisa ngai sikoyo.: Ik ben zijn vrouw niet. Hou nu op met me te lastig te vallen.
Naza kopangusa bampinzoli na miso na ye.: Ik ben de tranen van haar ogen aan het vegen.
aza kaka mwana muke. Kopesa ye bazoka te.: Hij is maar een klein kind. Geef hem geen kauwgom.
pona nini mikolo oyo oza kolia kaka madesu ?: Waarom ben je deze dagen enkel bonen aan het eten ?
Oza kotungisa biso, tozali na lisanga ya libota.: Je stoort ons, we zijn op een familiebijeenkomst.
Aza kotungisa ngai ti na pongi na ngai.: Ze valt me lastig to in mijn slaap.
Mikolo oyo nateki te batu bazosomba malamu te mbongo eza te.: Deze dagen verkoop ik niet. De mensen kopen niet goed. Er is geen geld.
Lopango oyo ezali na kombo na ngai: Dit terrein (kavel) staat op mijn naam.
mobali na yo azali na bokono ya SIDA.: Je man heeft AIDS.
mwana na yo aza na bokono ya mpongi.: Uw kind heeft de slaapziekte.
papa na yo aza na basi boni ?: Je vader heeft hoeveel vrouwen ?
lelo moyi eza te. Tokobima ndenge nini ?: Vandaag is er geen zon. Hoe gaan we uitgaan ?
Okoki kobeta ye te. Azali mwana mwasi: Je mag haar niet slaan. Ze is een meisje.
naza kosala makambo ebele tango moko.: Ik ben veel dingen tegelijk aan het doen.
yo ozali na kati ya motema na ye te.: Jij, jij bent hiet in zijn hart.
aza kobela bokono ya ebola: Ze lijdt aan de ebola ziekte.
yo, makambo osali ezali pe malamu te: Jij, de dingen die je gedaan hebt waren ook niet goed.
ozalaka ndeko na ngai ya solo te.: Je bent niet mijn echte zus.
toza kokende na mboka pona matanga.: We gaan naar het dorp voor een sterfgeval.
na balabala oyo bato nyonso bazoloba ke oza kitoko.: In deze straat zegt iedereen dat je mooi bent.
ye ayebaki ke ozalaki na mbongo te: Ze wist dat je geen geld had.
soki oza koyanola ngai boye nakobuka yo mbanga.: Als je me zo antwoord, breek ik je kaak.
kende kolala soki oza koyoka pongi.: Ga slapen als je moe bent.
nazali se ya yo.: Ik ben enkel de jouwe.
Aza kotafuna bazoka lokola ngombe.: Ze kauwt haar kauwgom als een koe.
tozali awa tii lobi.: We zijn hier tot morgen.
azalaka na miso muindu.: Ze heeft zwarte ogen.
ozalaki kozela ngai naya pona obanda kolamba ?: Je was om mij aan het wachten om te beginnen kooken ?
Aza kosala makelele makasi.: Ze is hard lawaai aan het maken.
nazali na sekele te. ezali pamba te nalingi ye.: Ik heb geen geheim. Het is omdat ik van haar hou.
liboso ya libala nazalaki malamu na ye.: Voor het huwelijk was ik goed met haar.
ezali pamba te naza na mosala te: Het is omdat ik geen werk heb.
Mikolo oyo aza kokanga suki te.: De laatste tijd vlecht ze haar haar niet.
ata soki aza na mibali ebele, etali yo na nini ?: Zelfs als ze veel mannen heeft, wat gaat dat jou aan ?
kelasi oyo ezali penza mindondo.: Die school is echt moeilijk.
Oyo nde oza kobenga " kolata malamu " ?: Is dát wat je noemt " goed kleden " ?
Ndenge naza awa, nazokufa na nzala.: Zoals ik hier ben, sterf ik van de honger.
oza kosala nini libanda na ngonga oyo ?: Wat doe je buiten op dit uur ?
Sikoyo oza kokanisa nini ? Okolala wapi ?: Wat denk je nu ? Waar zal je slapen ?
nakokende kofanda epayi na ye tango nakozala na Amerika.: Ik zal bij haar gaan wonen wanneer ik in Amerika zal zijn.
aza moninga na ngai te.: Ze is niet mijn vriendin.
Soki olingi ke libala na biso ezala malamu, tika kokengela ngai.: Als je wil dat ons huwelijk goed is, stop met me te controleren.
soki olingi toli moko, zala mosika ya mobali na ngai.: Als je een raad wil, wees ver van mijn echtgenoot.
lelo naza penza na posa na yo te.: Vandaag heb ik je echt niet nodig.
Azalaka mwasi moko makasi pe nzunzu.: Ze is een sterke en moedige vrouw.
bilamba na ye ezali na solo ya mapeka.: Zijn kleren hebben een okselgeur.
Bana na yo bazalaka mitungisi te penza.: Je kinderen zijn helemaal geen overlast
Tango naza kosala mosala nalingaka moto atungisa ngai te.: Wanneer ik werk, hou ik er niet van dat iemand me stoort.
sekele na bango eza nini ?: Hun geheim, wat is het ?
Mama na bango aza kokata matungulu.: Hun mama is uien aan het snijden.
lisolo yango eza kitoko penza.: Dat verhaal is heel mooi.
yo oza nanu elenge makasi: Jij, jij bent nog zeer jong.
aza mwasi ya ndeko na bino.: Het is de vrouw van jullie broer.
oyo eza ndako na yo moko: dat is je eigen huis
azalaki na yo te mokolo mobimba.: Ze was niet met u de hele dag.
tala ndenge mobali na ye aza kokosa.: Zie hoe haar man aan het liegen is.
babisikiti eza ?: Zijn er koekjes ?
koswana eza pili-pili pe mungwa ya libala. Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen): Ruzie maken is de peper en het zout van het huwelijk.
Komisua lolemo ezali elembo ya mabe.: Op de tong bijten is een slecht teken
abula eza nyama ya nzamba to esobe.: De baviaan is een dier van het woud of de savanne.
balabala eza nzela oyo mituka ekoki koleka.: Een straat is een weg waar voertuigen door kunnen.
naza na posa ya koyoka atalaku oyo ayembaka epayi ya Koffi: Ik heb zin om te luisteren naar de zanger die (de namen) zingt bij Koffi.
mayele ezalaka pe kokanisa lobi ya bana.: Het is ook slim om te denken aan de toekomst van de kinderen.
Aza na bambuma na elongi.: Ze heeft puisten op haar gezicht.
Yezu azalaka na baapostolu zomi na mibale: Jezus had twaalf (12) apostels.
ngai na ye tozali makila moko: ik en zij, wij zijn hetzelfde bloed (dezelfde familie)
kawa ezangi sukali ezali bololo: Koffie zonder suiker is bitter.
Petite yango aza danzer.: Dat jong meisje is " erg knap "
naza kuna te: Ik ben daar niet in betrokken.
toza koteka ba clozir na ba lance fontaine na bon prix.: We verkopen "closure" en "lace frontal" haarstukken aan goede prijs.
soki nga naza mabe, ebongo yo ?: Als ik slecht ben, en jij dan ?
oza na angele: je bent geconcentreerd

vertaling / woordenboek Lingala - Nederlands