woordenboek / vertaling Lingala - Nederlands [irregular]

kolia, onregelmatige vorm ! (racine : le) (klasse 15 : ko- (werkwoorden))
kolya, regelmatige constructie (stam : ly) (klasse 15 : ko- (werkwoorden))
koliya, regelmatige constructie (stam : liy) (klasse 15 : ko- (werkwoorden))

eten

balia na yo, baboma yo
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)

tika balia bakosilisa posa te
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)

Toliaka fufu na fourchette te !!!
src : google images

liya bongo osepela
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)

afgeleiden : bilei, bilê, bilia

tags :

onregelmatig

44 voorbeelden (bandakisa ntúkú mínei na mínei) ...

kolia mbanga: kussen (de kaken eten)
nasombi biloko ya kolia na wenze.: Kocht ik iets te eten op de markt.
moto ya liboma aliaka na fulu: de gekke man eet uit de vuilbak
Pilipili ya elanga ya yo, moto mosusu akolia yango. Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen): De peper van jouw veld, iemand anders zal hem opeten.
lia nga mbebo.: kus me. (eet mij de lippen)
mbwa moto alie tomson na yo.: Het is de hond die uw tomson opgegeten heeft.
muana alie nzungu mobimba ya badi: Het kind heeft een hele pot fufu gegeten
mbinzo ezali malamu mpo na koliya.: De rups is goed om te eten.
nakei na kinkole koliya maboke ya mbisi ya mayi: Ik ga naar Kinkole papillottes van verse vis eten.
opesi ngai biloko ya kolia mingi: Je hebt me veel dingen om te eten gegeven
kolia biloko ya tata na yo te. lia biloko mosusu: Eet het eten van uw vader niet. Eet iets anders.
kolia mingi te. tozokende lisano. okolia kuna: Eet niet veel. We gaan naar het feest. Je zal daar eten.
nani alie biloko na ngai oyo natikaki ?: Wie heef mijn eten opgegeten dat ik overgelaten had ?
nalingaka kolia lipa na tongo te: Ik eet niet graag brood 's ochtends.
kolia biloko ya sukali mingi te eza malamu te pona mino: Eet niet teveel zoete dingen. Het is niet goed voor de tanden.
nazolia nyama ya ngombe: Ik ben rundsvlees aan het eten.
naliaka nyama ya ngulu te: Ik eet geen varkensvlees.
nazolia bisikiti ya kitoko: Ik eet een lekker koekje.
nazozela supu na ngai ebela po nalia: Ik wacht dat mijn soep klaar dat ik kan eten.
ye alingaka mingi kolia mikate: Hij eet heel graag oliebollen.
nazolia kimpiatu.: Ik ben rupsen aan het eten.
lia biloko wana nioso. kobuaka eloko te.: Eet al dat voedsel. Gooi niets weg.
pona nini olingaka kobuaka biloko ya kolia boye. eza malamu te.: Waarom gooi je zo graag eten weg ? Het is niet goed.
pesa mbwa na ngai mikuwa wana. alia.: Geef die beenderen aan mijn hond. Dat hij eet.
yela ngai mwa ndambo ya loso po nalia: Breng me een kleine portie rijst opdat ik eet.
nasombi mapa misato pona bana balia: Ik kocht drie broden voor de kinderen om te eten.
nalie biloko nyonso oyo etikalaki.: Ik heb al het voedsel opgegeten dat overgebleven was.
Nazolamba loso pona tolia.: Ik maak rijst klaar zodat we kunnen eten.
Yaka totanda mesa bato balia: Kom laten we de tafel dekken zodat de mensen kunnen eten.
pona nini mikolo oyo oza kolia kaka madesu ?: Waarom ben je deze dagen enkel bonen aan het eten ?
pona nini mibali baliaka likasu ?: Waarom eten mannen cola noten ?
soki napesi yo mbongo wana, ngai, nakolia ndenge nini ?: Als ik je dat geld geef, ik, hoe zal ik eten ?
Alie soso tii abuki mikuwa.: Ze at de kip tot het breken van de beenderen toe.
banda mikolo mibale azolia te.: Sinds twee dagen eet ze niet.
bapesi ngai eloko ya kolia te.: Ze hebben me niets gegeven om te eten.
papa ya baluba balingaka koliya mingimingi bitoto.: Baluba mannen eten heel graag bitoto.
Nalembi koliya bazoka oyo po epesi nga mbanga pasi: Ik ben het beu deze kauwgom te eten, hij geeft me kaakpijn.
na pokwa tokolia makayabo: In de avond eten we zoute vis.
lobi toliaki bongo ya makako: Gisteren hebben we apenhersenen gegeten.
nalingi kolya soso na loso: Ik wil kip met rijst eten.
ntango wana, tolyaka kaka madesu na mayi: in die tijd (toen) aten we enkel bonen met water
na ntongo nalyaka mapa na maki: 's ochtends eet ik brood met eieren
Kolya makemba ya mobesu te.: Eet geen bananen die niet rijp zijn.
Nakamwaki balyaka nyama ya nyoka.: Ik was verbaasd dat ze het vlees van de slang eten.

kokende, onregelmatige vorm ! (racine : ke, racine : key) (klasse 15 : ko- (werkwoorden))
kokenda, onregelmatige vorm ! (racine : ke, racine : key) (klasse 15 : ko- (werkwoorden))moderne versie

gaan, weggaan
! onregelmatig: nakei (nakeyi), ...

nzela oyo bozokende ngai te mutu natindi bino
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)

Okokende wapi soki okufi lelo
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)

zie ook : kogazer

tags :

70 voorbeelden (bandakisa ntúkú nsambo) ...

nakokende makala likolo na yo: Ik zal naar de gevangenis gaan omwille van jou (over jou)
okei na pompi, ofungoli robine, otoki mai na kopo: Je gaat naar de pomp, je opent de kraan, je laat het water in de beker lopen
Ethan na Gaby bakei mobembo.: Ethan en Gaby zijn met vakantie gegaan
Tokei kotambola na zando.: We gaan wandelen op/naar de markt.
owuti wapi ? okei wapi ? ozali wapi ?: van waar kom je ? Waar ga je heen ? Waar ben je ?
amati bisi po na kokende na zando.: Hij nam de bus naar de markt.
kokende na kozonga: heen en terug
nakeyi nango na ndaku.: Ik ga met dat naar huis.
akei nanu na zando, (na) sima akokende mosala.: Hij gaat al naar de markt, daarna zal hij naar het werk gaan.
akei liboso na zando, (na) sima akokende mosala.: Hij gaat eerst naar de markt, daarna zal hij naar het werk gaan.
kende nanu kosomba lipa.: Ga het brood al kopen.
nakei kolala! Lobi okosala nini na pokwa ?: Ik ga slapen ! Wat ga je morgenavond doen ?
lakisa ngai nzela po na kokende na Kintambo.: Wijs me de weg om naar Kintambo te gaan.
okeyi ?: Ga je (weg) ? Vertrek je ?
Tokendeki kozwa bitekuteku na kati ya zamba.: We waren gaan bitekuteku plukken in het woud.
Akozonga lisusu ? - Te, akei libela.: Zal hij nog terugkomen ? - Neen, hij is voorgoed weggegaan.
Nakei na wenze koluka maputa kitoko.: Ik ga naar de markt, een mooi stofje zoeken.
na ntongo oyo mama akeyi na zando asomba mapa: Deze ochtend is mama naar de markt gaan brood kopen.
kende malamu. - tikala malamu.: ga goed weg (zegt men tegen diegene die weg gaat). - blijf goed (zegt men tegen diegene die blijft).
Mokolo moko, nguma akendeki bokila na zamba. Amonaki nyama moko ya monene na amelaki ye mobimba.: Op een dag was de python op jacht gegaan in het woud. Hij had een groot beest gezien en had het in zijn geheel ingeslikt.
Yo, okende wapi, kuluna ?: Jij, waar ga je heen, tuig ?
Ngonga nini okokende na musala. ngonga ya zomi na mwambe.: Welk uur zal je naar het werk gaan ? Om 18 uur.
kende kolembola masoko / sima / babottes ya mokonzi.: ga de billen / het achterste / de laarzen likken van de baas. (vleien)
akei ye moko mpenza: Hij is gans alleen weggegaan.
kende kolala !: ga slapen !
papa, zwa bisaka na yo, kende malembe: Meneer, neem uw spullen, ga kalm weg
bakendaka bokila na motu ya makelele te: Men gaat niet op jacht met een lawaaierig persoon.
kokenda liboso ezali kokoma te Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen): Eerst vertrekken is niet "aankomen"
nakei na kinkole koliya maboke ya mbisi ya mayi: Ik ga naar Kinkole papillottes van verse vis eten.
nazokende mobembo pona kotala libota na nga: Ik ga op reis om mijn familie te zien.
yaka po tokende kotala yaya na yo ya mwasi: Kom dat we uw grote zus gaan zien
nakeyi mobembo na mobali na ngai.: Ik ben op reis geweest met mijn echtgenoot.
kolia mingi te. tozokende lisano. okolia kuna: Eet niet veel. We gaan naar het feest. Je zal daar eten.
nazokende epayi ya munganga atala liso na ngai. nazomona malamu te.: Ik ben naar de dokter aan het gaan zodat hij naar mijn ook kijkt. Ik zie niet goed.
nazokende na mboka ya mopaya pona kosilisa kelasi na ngai: Ik ga naar het buitenland om mijn studies af te werken.
kende kosomba mapa pona tata na yo: Ga brood kopen voor je vader
pona nini ozokende lokola moyibi boye: Waarom ga je weg als een dief zo ?
nazokende na zamba pona kokanga baniama: I ga naar het woud om beesten te vangen.
kokweya awa te. kende kokweya kuna.: Val niet hier. Ga ginder vallen.
nazoyoka lino pasi ebongi nakende epayi ya munganga: Ik heb tandpijn. Ik moet bij de dokter gaan.
nakeyi. koluka ngai te, bolimbisi.: Ik ben vertrokken. Zoek me niet, a.u.b.
balobi na ye akende.: Ze zeiden hem te vertrekken.
bopekisi ye akende kelasi: Jullie hebben hem verboden naar school te gaan.
naza na tukutuku. nazokende kotala mama na ngai.: Ik ben op de moto. Ik ga mijn moeder zien.
nakendaki feti lobi. batu bazalaki ebele.: Ik ben naar het feest geweest gisteren. Er was veel volk.
kende kosombela ngai kisi: Ga me medicijnen kopen
nake kokamola bilamba: Ik ga de kleren uitwringen.
kende kozwa biloko na yo kuna: Ga je eten daar halen.
kokende na ebale lelo te mbonge eza makasi: Ga niet naaar de rivier vandaag. De golven zijn sterk.
ngai nakeyi. botikala na kimia.: Ik ga weg. Blijf in vrede.
Nazokende na mwana na ngai na lopitalo. Azobela.: Ik ga met mijn kind naar het ziekenhuis. Hij is ziek.
nalingaka kokende epai na ye te.: Ik ga niet graag bij haar thuis.
nazokende na Kinshasa pona sanza mibale: Ik ga na Kinshasa voor twee maand.
Akeyi wapi kiliya na ngai wana ?: Waar is hij heen, mijn klant hier ?
nake kotanda bilamba libanda: Ik ga de kleren buiten uitspreiden
Kende koyamba ye. Azozela yo.: Ga haar verwelkomen. Ze is op jou aan het wachten.
kende kosomba litungulu na zando.: Ga een ui kopen op de markt.
nake kobalula biloko na moto.: Ik ga het eten roeren op het vuur.
kende kozua bisaka na yo oya kofanda epayi na ngai: Ga je spullen pakken om bij mij te komen wonen.
akeyi kotika mwasi na ye.: Hij is zijn vrouw gaan afzetten.
toza kokende na mboka pona matanga.: We gaan naar het dorp voor een sterfgeval.
kende kolala soki oza koyoka pongi.: Ga slapen als je moe bent.
nayebi te esika nini moninga na ngai akendaki kolokota ye wana.: Ik weet niet waar mijn vriend die daar heeft opgescharreld.
nayebaki ke soki okeyi na poto okobosana ngai.: Ik wist dat als je naar Europa zal gaan, je me zal vergeten.
nakokende kofanda epayi na ye tango nakozala na Amerika.: Ik zal bij haar gaan wonen wanneer ik in Amerika zal zijn.
Mobali nabala akeyi kosala ekobo. Abimi na ndeko nga.: De man waarmee ik trouwde is overspel gaan plegen. Hij is uitgegaan met mijn zus.
Makanisi nioso ekeyi na tshombo.: Al de gedachten gaan naar de GSM.
Nayoki nzoto mingayi. Nake na lopitalo: Ik voel me niet goed. Ik ga naar het hospitaal.
okokende wapi soki okufi lelo: Waar zal je heengaan als je vandaag sterft ?
Mondimi ake Dubai ayeli maman pasteur maputa. Maman pasteur ake Dubai, aye maputa adefisi bandimi: De gelovige gaat naar Dubai, hij brengt stoffen mee voor mama Pastoor. Mama pastoor gaat naar Dubai, ze brengt stoffen terug en verkoopt ze aan de gelovigen op krediet.

kotia, onregelmatige vorm ! (racine : tie) (klasse 15 : ko- (werkwoorden))
kotya, onregelmatige vorm ! (racine : tye) (klasse 15 : ko- (werkwoorden))
kotiya, onregelmatige vorm ! (racine : tiye) (klasse 15 : ko- (werkwoorden))
kotshia, regelmatige constructie (stam : tshi) (klasse 15 : ko- (werkwoorden))verouderd, archaïsch

zetten
(ook bv. "aandoen" voor kleding)

tia foin
- uitdrukking die in principe " laten we wedden " betekent
- fenomeen : sommige meisjes misbruiken vitamines en andere producten om hun achterwerk te doen groeien om zo de mannen te verleiden, ondanks de gevaarlijke neveneffecten voor de gezondheid
- de producten om het achterwerk te doen groeien, in het bijzonder vitamine C4, Calcium Ascorbate, Cyproheptadine Hcl

tia na sé
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)

Tia foin - C4
src : Youtube - AFP

Tia foin - C4
© Junior Kannah (AFP)

kindoki batshia mwamba
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)

afgeleiden : etíele, etíyele

tags :

12 voorbeelden (bandakisa zómi na míbalé) ...

kotia moto litoyi.: intepeller iemand, aanpak iemand, iemand gebaggerd (letterlijk: leg je oor aan iemand)
makaku awelaki kupé, esika ya kotia mokila ezali te.: De aap vocht voor de korte broek, er is geen plek voor de staart.
Esika nkoyi azali, kotia ntaba te.: Daar waar een luipaard is, zet geen geit.
Tia foin nakoma lokola yo: wedden dat ik als jou wordt
kotiya tembe: betwijfelen
kotiya zemi: zwanger maken
mobali na yo azali mobulu. aza kotia basi nioso litoyi: Uw man is niet serieus. Hij verleidt alle meisjes.
atie ngai pili-pili na liso. ezosala pasi.: Ze heeft pikante peper in mijn oog gedaan. Het doet zeer.
otie biloko na ngai wapi. nazomona yango te.: Waar heb je je dingen gezet ? Ik zie ze niet.
otie ngai na kokoso moko ya kosakana te: Je hebt me een probleem gegeven dat niet om te lachen is.
na ndako na bango batie langi ya pembe: In hun huis hebben ze witte verf gezet.
Tuta pilipili, tya mungwa na matungulu.: plet de chilipeper, doe er zout en uien in.

koya, onregelmatige vorm ! (racine : ye) (klasse 15 : ko- (werkwoorden))

komen, naderen, toekomen

Ook gebruikt om een risico uit te drukken, riskeren (zie voorbeelden)

koyela
komen voor...
brengen

Koya maboko pamba te
src : google images

bilenge, bozali na mikakatano ... yaka awa, tosolola.

google
src : google images

afgeleiden : boyei

tags :

onregelmatig

67 voorbeelden (bandakisa ntúkú motóbá na nsambo) ...

okokaki koya ( na ) makolo: je kon te voet komen
pongi eyaki te: de slaap kwam niet
Poso eleki, poso ekoya: Vorige week, volgende week (net)
eyenga eleki nayaki na liyangani ya mibale: verleden zondag ben ik naar de tweede eucharistieviering gekomen.
nazoya (nazali koya)... naza na nzela... nakomi: Ik ben aan het afkomen... ik ben onderweg... ik ben aangekomen
poso ekoya mokolo moko eza nakosala te.: Volgende week is er een dag dat ik niet werk.
yaka, landa ngai: kom, volg mij
Moto azoya, bomba yango nokinoki.: Er komt iemand (er is iemand aan het komen), verstop dat vlug vlug.
esongo ezali mwa eteni ya libolo eye etimbaka.: pas op - gevoelige inhoud
yebisa ngai Wendy akoya kovisiter palais mokolo nini.: Laat me weten welke dag Wendy het huis zal komen bezoeken.
yaka tosibana, naza na botine: pas op - gevoelige inhoud
baboti na yo bayaki kobwaka ngunda na poto. yango wana sikoyo oza awa na biso.: Je ouders zijn asiel komen vragen in Europa. De reden waarom je hier nu bij ons bent.
azoya, bombana noki: Ze komt af, verstop je vlug
mama aye nzala esili: Mama is daar, gedaan met de honger
mokili toyaki etondi na mabe: De wereld waarin we leven (/terecht gekomen zijn) is vol van kwaad
mokolo nakoya nalingi batu nioso bazala: De dag dat ik zal komen, zou ik willen dat iedereen er zou zijn.
yaka po tokende kotala yaya na yo ya mwasi: Kom dat we uw grote zus gaan zien
naye po tosolola likambo wana: Ik ben gekomen zodat we dat probleem daar bespreken
boni lelo oye tongo boye ? likambo ?: Hoe komt het dat je zo vroeg gekomen bent ? Is er een probleem ?
tata na yo azoya lelo kotala yo: Je vader komt je zien vandaag.
koya lelo te. naza na makambu ebele ya kosala: Kom niet vandaag. Ik heb veel dingen te doen.
koya na moninga na yo wana te. nalingaka ye te.: Kom niet met die vriend van jouw. Ik heb hem niet graag.
kokanga ekuke te. nazoya: Doe de deur niet toe. Ik kom eraan.
koloba mingi te. nazoya sikoyo.: Spreek niet veel. I kom nu af.
tozali koya epayi na bino sikoyo: We komen zodadelijk bij jullie aan.
oye, opesi biso ata mbote te. likambo nini ?: Je kwam, je hebt ons zelfs niet gegroet. Wat is het probleem ?
ebongi obongisa esika oyo. bapaya bazali koya.: Je zou deze plek moeten opruimen. De mensen komen.
ngai pe nalingi koya na bino: Ik ook, Ik wil met jullie meekomen.
mbala ya liboso oyaki awa ozalaki koyoka soni: De laatste keer dat je hier was, was je beschaamd.
nakoki koya kofanda na ndako na yo ?: Mag ik in uw huis komen wonen ?
aza nanu mwana muke. azomela likaya na mbula na ye.: Hij is nog een klein kind. Hij rookt sigaretten op zijn leeftijd.
okoya epayi na ngai mokolo nini ?: Welke dag zal je bij me langskomen ?
oza nanu elenge. kosala yango te. okoya kobebisa bomoi na yo.: Je bent nog jong. Doe dat niet. Je riskeert je leven te bederven.
boma moto okoya kotumba ndako pamba: Doof het vuur. Je riskeert het huis plat te branden.
bapaya zomi baye kotala biso: 10 bezoekers zijn ons komen zien.
nayeli bino nsango ya malamu. boyoka.: Ik breng jullie goed nieuws. Luister.
yela ngai mwa ndambo ya loso po nalia: Breng me een kleine portie rijst opdat ik eet.
bato misato bayaki koluka yo lelo: Drie mannen zijn u komen zoeken vandaag.
aza koboya koya awa, pona nini ?: Ze weigert hier to komen, waarom ?
kanga monoko na yo pamba te okoya komela nzinzi.: Sluit je mond anders riskeer je een vlieg in te slikken.
losaka pona biloko oyo oyeli biso: Bedankt voor het voedsel dat je ons gebracht hebt.
molimo mosantu yaka osunga biso.: Heilige Geest kom on helpen.
yaka tokanga foto moko: Kom, dat we een foto nemen.
okoya kotela makasi pamba, tika kopakola mafuta wana: Je zal erg bleek worden, stop met die crème op te smeren.
Yaka kosunga ngai, naza na biloko ebele ya kolamba.: Kom me helpen, ik heb veel dingen klaar te maken.
liyebo yaka kotala liyebo oyo.: Kom deze paddestoel zien.
Yaka na moziki na biso.: Kom naar onze geldinzamelactie.
Yaka totanda mesa bato balia: Kom laten we de tafel dekken zodat de mensen kunnen eten.
kende kozua bisaka na yo oya kofanda epayi na ngai: Ga je spullen pakken om bij mij te komen wonen.
mwasi oyo atongelaka yo bilamba ayaki awa.: De dame die kleren voor je maakte (je kleermaakster) is hier gekomen.
yela ngai masanga mbila namela.: Breng me het palmsap, dat ik kan drinken.
mama ya mobali na yo akoya lisusu te.: Je schoonmoeder gaat niet meer komen.
yo ozali na kati ya motema na ye te.: Jij, jij bent hiet in zijn hart.
mobali na yo ya sika, kombo na ye nani ?: Je nieuwe man, wat is zijn naam ?
Ayebi ata kokoma kombo na ye te.: Ze kan zelfs haar naam niet schrijven.
Akoya lelo lisusu te. Akoya kaka lobi.: Ze zal vandaag niet meer komen. Ze zal gewoon morgen komen.
ozalaki kozela ngai naya pona obanda kolamba ?: Je was om mij aan het wachten om te beginnen kooken ?
Nabengaki liboso ya koya.: Ik had gebeld vooraleer te komen.
noko, yaka kobina na ngai.: Oom, kom met mij dansen.
nakoya koniata yo pamba.: Ik riskeer je zomaar te vertrappelen.
yela ngai mayi nasopela ye.: Breng me water dat ik hem besprenkel.
aye lisusu, mama wana ya liboma.: Ze is nog eens gekomen, die gekke dame daar.
Aya, tosolola na ye esengeli .: Dat ze komt, dat we praten zoals het hoort.
mwasi kitoko, yaka awa.: Mooi meisje, kom hier.
Mwana oyo libota naye basundola ye po akoma bulawayo.: Dat kind, haar famillie heeft haar in de steek gelaten omdat ze prostituee is geworden.
bato boni bayaki likita ?: Hoeveel personen waren er in de vergadering ?
Mondimi ake Dubai ayeli maman pasteur maputa. Maman pasteur ake Dubai, aye maputa adefisi bandimi: De gelovige gaat naar Dubai, hij brengt stoffen mee voor mama Pastoor. Mama pastoor gaat naar Dubai, ze brengt stoffen terug en verkoopt ze aan de gelovigen op krediet.

vertaling / woordenboek Lingala - Nederlands