woordenboek / vertaling Lingala

lelo

vandaag

...
src : google images

internet, kala na lelo
© Vodacom DRC

lobi eleki, lelo, lobi !
© bbc.com

tags :

tijd

35 voorbeelden (bandakisa ntúkú mísáto na mítáno) ...

Lelo ezali mokolo ya suka. Lobi ezalaki mokolo ya liboso.: Vandaag is de laatste dag. Gisteren was de eerste dag.
Natiki komela likaya banda lelo.: Ik stop met roken vanaf vandaag.
lelo mokolo nini ?: Welke dag is het vandaag ?
Lelo ya yo, lobi ya moninga. Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen): Vandaag is het aan u, morgen aan uw naaste.
Po na nini mibali ya lelo balingi lisusu te babotine ?: Waarom willen de mannen van tegenwoordig geen condooms meer ?
biloko na ngai ? tii lelo !?: Mijn spullen ? Tot vandaag !?
tozalaki awa epai na nga na Valentine na Rachel. Bakomaki lelo na nzanga.: We waren hier bij mij thuis met Valentine en Rachel. Ze waren toegekomen vandaag op de middag.
buka lelo lamba lelo Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen): lit: oogst vandaag, bereid vandaag. (fig: vandaag verleiden, vandaag sex hebben)
naza na posa ya komona yo lelo: Ik heb zin om ye te zien vandaag
naza na makambo ebele ya kosala lelo: Ik heb veel dingen te doen vandaag.
kopesa ngai kanda te lelo: maak me niet kwaad vandaag
boni lelo oye tongo boye ? likambo ?: Hoe komt het dat je zo vroeg gekomen bent ? Is er een probleem ?
naza na esengo makasi pamba te nakobima na baninga na ngai na pokwa ya lelo: I ben erg blij want ik ga uit met mijn vriendinnen vanavond.
tata na yo azoya lelo kotala yo: Je vader komt je zien vandaag.
koya lelo te. naza na makambu ebele ya kosala: Kom niet vandaag. Ik heb veel dingen te doen.
mbula ekobeta lelo te. kobanga te.: Het gaat vandaag niet regenen. Wees niet bang.
lelo ezali mokolo ya mbotama ya yesu: Vandaag is de verjaardag van Jezus
oza kolamba biloko nini lelo ?: Wat ben je vandaag aan het klaarmaken ?
kolata bilamba na ngai lelo te. lata ya yo.: Draag vandaag mijn kleren niet. Draag de jouwe.
lelo baza kopola biso toza kolonga: Vandaag zijn ze aan het verliezen en wij winnen.
lelo ezali mokolo ya mbotama ya koko na biso ya mwasi.: Vandaag is de verjaardag van mijn grootmoeder.
na butu ya lelo naloti ndoto moko ya mabe: Deze nacht had ik een slechte droom.
na ndoto na ngai ya lelo ozalaki wana.: In mijn droom van vandaag was je daar.
kokende na ebale lelo te mbonge eza makasi: Ga niet naaar de rivier vandaag. De golven zijn sterk.
bato misato bayaki koluka yo lelo: Drie mannen zijn u komen zoeken vandaag.
mateya ya lelo ezalaki kitoko penza.: De preek van vandaag was heel mooi.
Nganga-Nzambe ateyi biso bolimbisi lelo.: De pastoor heeft ons vandaag vergiffenis gepreekt.
naza na libonza pona eyenga ya lelo te: Ik heb geen offerande voor de mis van vandaag.
liteya ya lelo ezalaki ndenge nini ?: Hoe was de preek van vandaag ?
lelo moyi eza te. Tokobima ndenge nini ?: Vandaag is er geen zon. Hoe gaan we uitgaan ?
Akoya lelo lisusu te. Akoya kaka lobi.: Ze zal vandaag niet meer komen. Ze zal gewoon morgen komen.
lelo naza penza na posa na yo te.: Vandaag heb ik je echt niet nodig.
lelo, soki obeti ye, ngai nakoboma yo !: Vandaag, als je haar slaat, zal ik je doden !
lelo natatoli : " nalingi yo ". © Dena Mwana: Vandaag verklaar ik u : " ik hou van u ".
Akobima mbuma lisu lelo.: Zijn ogen zullen eruit komen. (verschieten)

De dagen van de week
1	maandag	mokolo ya liboso / mokolo ya yambo
2	dinsdag	mokolo ya mibale
3	woensdag	mokolo ya misato
4	donderdag	mokolo ya minei
5	vrijdag	mokolo ya mitano
6	zaterdag	mokolo ya póso / mokolo ya saba / mokolo wa kombo
7	zondag	mokolo ya eyenga / mokolo ya lomingo

De maanden
1	januari	sanza ya liboso / yambo
2	februari	sanza ya mibale
3	maart	sanza ya misato
4	april	sanza ya minei
5	mei	sanza ya mitano
6	juni	sanza ya motoba	yuni
7	juli	sanza ya sambo	yuli
8	augustus	sanza ya moambe
9	september	sanza ya libwa
10	oktober	sanza ya zomi
11	november	sanza ya zomi na mókó
12	december	sanza ya zomi na mibalé

jaar
jaar 2013	mobu mwa nkóto míbalé na zómi na mísáto mobu ya 2013

Allerlei
dag	mokolo
week	mpóso
maand	sanza
jaar	mobu/mbula/mpela
avond	mpokwa
nacht	butu
middag	nzanga
ochtend	ntongo
vandaag	lelo
gisteren	lobi (eleki)
morgen	lobi (ekoya)

De seizoenen
droog seizoen	tángo ya elanga
regenseizoen	tángo ya mbúla

lóbí

de aangrenzende dag, gisteren, morgen (hangt af van de context, b.v. het werkwoord in de toekomstige of verleden tijd
of in combinatie met eleki of ekoya)
het verleden, de toekomst

lobilobi
eergisteren, overmorgen
weldra

batela lobi na yo !
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)

lobi eleki, lelo, lobi !
© bbc.com

zie ook : ndéle

tags :

tijd

19 voorbeelden (bandakisa zómi na libwá) ...

Werra akobeta lobi: Werra speelt morgen
Benga ngai lobi.: Bel me morgen.
nakei kolala! Lobi okosala nini na pokwa ?: Ik ga slapen ! Wat ga je morgenavond doen ?
Lelo ezali mokolo ya suka. Lobi ezalaki mokolo ya liboso.: Vandaag is de laatste dag. Gisteren was de eerste dag.
ozalaki wapi lobi na butu ?: Waar was je gisteren nacht ?
Lelo ya yo, lobi ya moninga. Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen): Vandaag is het aan u, morgen aan uw naaste.
bakolongola ngai lino lobi: Ze gaan morgen mijn tand verwijderen.
nakendaki feti lobi. batu bazalaki ebele.: Ik ben naar het feest geweest gisteren. Er was veel volk.
lobi nakobanda na tongo: Morgen zal ik beginnen in de ochtend.
kobela te po lobi tokobina: Niet ziek zijn want morgen gaan we dansen.
nakobenga yo lobi na pokwa: Ik zal je morgenavond bellen.
maman na ye, bakokunda ye lobi: Zijn moeder, ze zullen haar morgen begraven.
Lobi kelasi ezali te.: Morgen is er geen school.
tozali awa tii lobi.: We zijn hier tot morgen.
Akoya lelo lisusu te. Akoya kaka lobi.: Ze zal vandaag niet meer komen. Ze zal gewoon morgen komen.
Bolimbisi pona lobi. Tshombo esilaki moto: Sorry voor gisteren. Mijn telefoon had geen energie meer.
mayele ezalaka pe kokanisa lobi ya bana.: Het is ook slim om te denken aan de toekomst van de kinderen.
lobi toliaki bongo ya makako: Gisteren hebben we apenhersenen gegeten.
batela lobi na yo: draag zorg voor uw toekomst

mbúla, mv. bambula (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
mvula, mv. bamvula (klasse 1a/2 : - / ba-)
mbúla, mv. bambula (klasse 1a/2 : - / ba-) (informeel meervoud)

Regen, jaar

vagina, op sommige plaatsen betekent "mbula" ook "vagina", in dit geval is het beter om "mvula" te gebruiken om te praten over de regen.

zie ook : mbúla, mobú, mbúla, mvula

tags :

seks
tijd

19 voorbeelden (bandakisa zómi na libwá) ...

Mbula ebeti. Mbula ezobeta.: Het regent. Het is aan het regenen.
Mbula enokelaka ndaku ya moninga omoni yango moke, kasi mokolo ekonokela yo ekomi matata. Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen): Wanneer de regen op het huis van uw vriend viel, vond je dat niet de moeite, maar de dag dat het op jouw viel is het een probleem geworden.
ozali na mibu boni ? Ozali na mbula boni? Obotamaki mobu nini?: Hoe oud ben je ? (Hoeveel jaren heb je ?)
Nakozonga bambula nyonso.: Ik ga alle jaren terugkeren.
Mbula na ngai ezali zomi na mwambe.: Mijn leeftijd is 18.
Tobimisaki disque mbula eleki.: We hebben verleden jaar een CD uitgebracht.
butu elamu. pokwa elamu. mbotama elamu. mbula elamu.: Goedenacht. Goedenavond. gelukkige verjaardag. Gelukkig (nieuw)jaar.
mbula ememi biloko ya ndaku: De regen heeft de huisraad meegesleept
longa 1500$ ya kelasi to pe mbula mobimba ya miliki NIDO.: Win 1500$ voor de school of een heel jaar NIDO melk.
po na kozwa bis okoki kosomba tiké po na mokolo moko, sanza moko to mbula mobimba.: Om de bus te nemen kan je een ticket kopen voor een dag, een maand of een heel jaar.
tango ya bambula: regenseizoen
mbula ekobeta lelo te. kobanga te.: Het gaat vandaag niet regenen. Wees niet bang.
mikolo oyo mbula ezobeta makasi.: Deze dagen regent het hard.
aza nanu mwana muke. azomela likaya na mbula na ye.: Hij is nog een klein kind. Hij rookt sigaretten op zijn leeftijd.
nazolinga kobima kasi mvula ezobeta makasi.: Ik wil uitgaan maar het regent hard.
mbula ezobeta lisusu.: Het regent weer.
Mbula oyo tokosiba na masoko. Libolo ekomi mayi mayi.: pas op - gevoelige inhoud
nioso epoli na mvula.: alles is doorweekt door de regen
bacables ya courant ezotokatoka awa na sima ya mvula: de elektriciteitskabels koken hier na de regen

mobú, mv. mibu (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)

jaar, leeftijd
tijdperk, période

zie ook : mbúla

tags :

tijd

1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...

ozali na mibu boni ? Ozali na mbula boni? Obotamaki mobu nini?: Hoe oud ben je ? (Hoeveel jaren heb je ?)

mokolo, mv. mikolo (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
mukolo, mv. mikolo (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)Kinshasa versie

dag

tags :

tijd

37 voorbeelden (bandakisa ntúkú mísáto na nsambo) ...

mokolo na mokolo: dag na dag (elke dag)
Nini etungisaki yo mokolo wana ?: Wat baarde je zorgen die dag ?
Mbula enokelaka ndaku ya moninga omoni yango moke, kasi mokolo ekonokela yo ekomi matata. Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen): Wanneer de regen op het huis van uw vriend viel, vond je dat niet de moeite, maar de dag dat het op jouw viel is het een probleem geworden.
mokolo moko te. mbala moko te. eloko moko te. moto moko te. esika moko te.: Nooit (niet één dag). Nooit (niet één keer). Niets (niet één ding). Niemand (niet één mens). Nergens (niet een plaats).
poso ekoya mokolo moko eza nakosala te.: Volgende week is er een dag dat ik niet werk.
Lelo ezali mokolo ya suka. Lobi ezalaki mokolo ya liboso.: Vandaag is de laatste dag. Gisteren was de eerste dag.
lelo mokolo nini ?: Welke dag is het vandaag ?
na ntongo penza. eleko ya mokolo: (heel) vroeg in de ochtend. gedurende de dag.
mokolo ya bopemi. mokolo ya mosala.: rustdag (feestdag). werkdag.
mokolo ya kobotama.: geboortedag / verjaardag
omelaka makaya boni na mokolo ?: Hoeveel sigaretten rook je per dag ?
Mokolo moko, nguma akendeki bokila na zamba. Amonaki nyama moko ya monene na amelaki ye mobimba.: Op een dag was de python op jacht gegaan in het woud. Hij had een groot beest gezien en had het in zijn geheel ingeslikt.
osololi na ye mikolo oyo ?: heb je met hem gepraat deze dagen ?
yebisa ngai Wendy akoya kovisiter palais mokolo nini.: Laat me weten welke dag Wendy het huis zal komen bezoeken.
mikolo eleki ebele: Er zijn veel dagen voorbij gegaan.
mokolo mosusu nakobina na yo: Een andere dag zal ik met jouw dansen
po na kozwa bis okoki kosomba tiké po na mokolo moko, sanza moko to mbula mobimba.: Om de bus te nemen kan je een ticket kopen voor een dag, een maand of een heel jaar.
ntango mosusu / mikolo misusu: soms (een andere keer / verschillende dagen)
monoko ya mokolo elumbaka solo, kasi elobaka maloba ya solo Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen): De mond van de ouderling ruikt vies, maar de woorden zijn waarheid.
tokomonana mokolo mosusu: We zullen elkaar weerzien een van deze dagen.
mokolo mosusu kanda ekosila pe nakozonga tosamba © groupe Choc Star: Een dezer dagen zal de boosheid voorbij zijn en zal ik terugkomen zodat we oordelen
ozobima mingi mikolo oyo: Je gaat vaak uit deze dagen
mokolo nakokufa... ngai, mutu ya mbongo: De dag dat ik zal sterven... ik, een rijk man
mokolo nakoya nalingi batu nioso bazala: De dag dat ik zal komen, zou ik willen dat iedereen er zou zijn.
koloba na ngai boye te nazali mukolo na yo: Spreek zo niet tegen mij. Ik ben ouder dan u.
monoko na yo nde ekoboma yo mokolo mosusu: Het is je mond die je één van deze dagen de das zal omdoen.
mikolo oyo mbula ezobeta makasi.: Deze dagen regent het hard.
likambo oyo ekosila mokolo nini ?: Welke dag zal dit probleem stoppen ?
lelo ezali mokolo ya mbotama ya yesu: Vandaag is de verjaardag van Jezus
okoya epayi na ngai mokolo nini ?: Welke dag zal je bij me langskomen ?
okobota mokolo nini ?: Wanneer ga je bevallen ?
lelo ezali mokolo ya mbotama ya koko na biso ya mwasi.: Vandaag is de verjaardag van mijn grootmoeder.
pona nini mikolo oyo oza kolia kaka madesu ?: Waarom ben je deze dagen enkel bonen aan het eten ?
Mikolo oyo nateki te batu bazosomba malamu te mbongo eza te.: Deze dagen verkoop ik niet. De mensen kopen niet goed. Er is geen geld.
Mikolo oyo aza kokanga suki te.: De laatste tijd vlecht ze haar haar niet.
banda mikolo mibale azolia te.: Sinds twee dagen eet ze niet.
azalaki na yo te mokolo mobimba.: Ze was niet met u de hele dag.

moyi
mói

tags :

tijd

6 voorbeelden (bandakisa motóbá) ...

olali pongi ya moyi: je hebt een dagslaapje gedaan (je hebt uw middagdutje gedaan)
nabundi butu na moyi.: Ik vocht nacht en dag (nl: dag en nacht)
Lata ekoti, moyi ezali makasi: Draag een pet, de zon schijnt hard.
Ozali kitoko lokola moyi ya ntongo.: Je bent mooi als de zon in de ochtend.
Moyi ezali mpe monzoto.: De zon is ook een ster.
lelo moyi eza te. Tokobima ndenge nini ?: Vandaag is er geen zon. Hoe gaan we uitgaan ?

ngonga, mv. bangonga (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))

bel, tijd, uur uur klokkenluider

zie ook : er, mongonga, tango

tags :

tijd

3 voorbeelden (bandakisa mísáto) ...

Ngonga nini okokende na musala. ngonga ya zomi na mwambe.: Welk uur zal je naar het werk gaan ? Om 18 uur.
oza kosala nini libanda na ngonga oyo ?: Wat doe je buiten op dit uur ?
nalekisaki ngonga moko.: Ik liet één uur voorbij gaan.

mpókwa, mv. bampokwa (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))geuite medeklinker
pókwa
pokua

avond
schemer, schemering

...
src : google images

zie ook : butú

tags :

tijd

7 voorbeelden (bandakisa nsambo) ...

nakei kolala! Lobi okosala nini na pokwa ?: Ik ga slapen ! Wat ga je morgenavond doen ?
butu elamu. pokwa elamu. mbotama elamu. mbula elamu.: Goedenacht. Goedenavond. gelukkige verjaardag. Gelukkig (nieuw)jaar.
ngai mpe nalingi nabima na pokwa: Ik ook zou graag uitgaan vanavond
naza na esengo makasi pamba te nakobima na baninga na ngai na pokwa ya lelo: I ben erg blij want ik ga uit met mijn vriendinnen vanavond.
nakobenga yo lobi na pokwa: Ik zal je morgenavond bellen.
Nakosolola na yo na pokwa.: Ik zal met je praten in de avond.
na pokwa tokolia makayabo: In de avond eten we zoute vis.

sanza, mv. basanza (klasse 1a/2 : - / ba-)
sánzá, mv. basanza (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)

maan, maand

context : meisjesdingen
regels, menstruatie

sanza
© wikipedia

tags :

tijd

6 voorbeelden (bandakisa motóbá) ...

azali na zemi ? basanza boni ?: Is ze zwanger ? Hoeveel maanden ?
po na kozwa bis okoki kosomba tiké po na mokolo moko, sanza moko to mbula mobimba.: Om de bus te nemen kan je een ticket kopen voor een dag, een maand of een heel jaar.
masoko solo ya fumbwa epola banda sanza moko: billen die ruiken naar fumbwa die sinds een maand rot is
tokosenga epayi ya Nzambe abatela biso ti na suka ya sanza.: We gaan aan God vragen dat hij ons beschermt tot het einde van de maand.
aza na zemi ya sanza misatu: Ze is drie maanden zwanger
nazokende na Kinshasa pona sanza mibale: Ik ga na Kinshasa voor twee maand.

tango
tanguKinshasa versie
ntángo, mv. bantango (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))geuite medeklinker

tijd, moment
wanneer...

context : grammatica
tijd van het werkwoord

zie ook : ngonga

tags :

21 voorbeelden (bandakisa ntúkú míbalé na mókó) ...

Soki insekte neti nzinzi, ngungi to nzoyi esui yo, tina ya kobanga ezali te.: Als een insekt zoals een vlieg, een mug of een bij je steekt, is er geen reden om bang te zijn.
na poto tango ya malili ebengami hiver: in Europa wordt de koude tijd 'hiver' (winter) genoemd
ntango mosusu / mikolo misusu: soms (een andere keer / verschillende dagen)
ntango mosusu boninga elekaka bondeko: Soms overstijgt vriendschap de familieband
tango mosusu: misschien
tango ya bambula: regenseizoen
bayebaka moninga malamu na tango ya pasi.: Men herkent een goede vriend in slechte tijden.
awa nde nazalaki kofanda tango nazalali mwana muke: Het is hier dat ik woonde toen ik een kleind kind was
soki loboko eyebaka pasi oyo lutu emonaka na tango ya kobalusa biloko: Als de hand zou weten hoe de lepel afziet wanneer hij het voedsel moet roeren...
kobosana ngai te tango okozala na mbongo: Vergeet me niet wanneer je geld zal hebben.
naza kosala makambo ebele tango moko.: Ik ben veel dingen tegelijk aan het doen.
nakokende kofanda epayi na ye tango nakozala na Amerika.: Ik zal bij haar gaan wonen wanneer ik in Amerika zal zijn.
Tango naza kosala mosala nalingaka moto atungisa ngai te.: Wanneer ik werk, hou ik er niet van dat iemand me stoort.
Obetaki mukinza tango olalaki: Je hebt een scheet gelaten terwijl je sliep.
tango akitaka, akitaka na nkembo, abongolaka nioso, apesaka makasi, asekwisaka nioso. © Moïse Mbiye - Tango na Ye: Wanneer Hij neerdaalt, daalt Hij neer in glorie, Hij verandert alles, Hij geeft kracht, Hij laat alles herrijzen.
mbote ! ntango molai ! sango nini ?: Gegroet ! Lang geleden ! Wat nieuws?
ntango wana, tolyaka kaka madesu na mayi: in die tijd (toen) aten we enkel bonen met water
ntango nini ?: wanneer ?
Bis oyo ekolongwa ntango nini ?: Om welk uur vertrekt die bus ?
bomoyi ebandaka ntango liki ya mama ekutani na momboto ya tata.: Het leven begint wanneer het eitje van de moeder de zaadcel van de vader ontmoet.
ntango bazalaki koyemba, bazalaki kosepela: Wanneer ze zongen, vermaakten ze zich

mpóso, mv. bamposo (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))geuite medeklinker
póso, mv. baposo (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)

week
(mokolo ya) mpóso: zaterdag

tags :

tijd

3 voorbeelden (bandakisa mísáto) ...

nafandaki na ndaku poso mobimba: Ik bleef de hele week thuis
Poso eleki, poso ekoya: Vorige week, volgende week (net)
poso ekoya mokolo moko eza nakosala te.: Volgende week is er een dag dat ik niet werk.

ndéle

(in het verleden) eergisteren
(in de toekomst) laat, overmorgen

zo laat mogelijk altijd, voortzetting, het leven, de eeuwigheid,

zie ook : lóbí

tags :

tijd

2 voorbeelden (bandakisa míbalé) ...

Ata ndele: wat er ook gebeurt, vroeg of laat, eventueel
Ata ndele, mokili ekobaluka: Wat er ook gebeurt, de aarde zal draaien

nzángá, mv. banzanga (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))

middag

tags :

tijd

3 voorbeelden (bandakisa mísáto) ...

sima ya nzángá: namiddag
ezali esengo na ngai po na komona moko na moko na bino na liyangani oyo na sima ya nzanga.: Het is voor mij een genoegen om elk van jullie te zien in deze mis van de namiddag.
tozalaki awa epai na nga na Valentine na Rachel. Bakomaki lelo na nzanga.: We waren hier bij mij thuis met Valentine en Rachel. Ze waren toegekomen vandaag op de middag.

manáka

kalender

tags :

tijd

er, mv. baer (klasse 1a/2 : - / ba-)

uur

zie ook : ngonga

tags :

2 voorbeelden (bandakisa míbalé) ...

soki okobima sikoyo te, er moko nakoleka na palais.: Als je nu niet uitgaat, kom ik binnen een uur langs het huis.
tozali er nini ?: Welk uur zijn we ? (hoe laat is het ?)

kombo, mv. bakombo (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)

mokolo wa kombo : zaterdag

tags :

tijd

yulí

juli ( sanza ya nsambo )

tags :

tijd

yuní, mv. bayuni (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)

juni ( sanza ya motoba )

tags :

tijd

NK
nkama / kama	cent
nkingo / kingo	cou
nkisi / kisi	médicament
nkulutu / kulutu	aîné
nkoba / koba	tortue

MP
mpinzoli / pinzoli	larme
mpo / po	pour
mpamba / pamba	nul
mpuku / puku	souris
mpongi / pongi	sommeil

NS
nse / se	dessous
nsoso / soso	poulet
nsambo / sambo	sept
nsango / sango	information
nsinga / singa	fil

NT
ntina / tina	importance
ntolo / tolo	torse
ntalo / talo	valeur
ntango / tango	temps
ntaba / taba	chèvre

NG
nguya	pouvoir
ngai	moi
nganda	bar
nguba	arachide
ngulu	cochon

ND
ndako	maison
ndeko	cousin
ndakisa	exemple
ndumba	prostituée
ndunda	légume

NZ
nzoto	corps
nzete	arbre, baton
nzela	chemin
nzungu	marmite
nzala	faim

MB
mboka	village
mbeli	couteau
mbetu	lit
mbila	palmier
mbisi	poisson

NY
nyei	excrément
nyoso	rien
nyoka	serpent
nyama	animal
nyongo	dette

vertaling / woordenboek Lingala - Nederlands