FR EN NL

vertaling / woordenboek Lingala - Nederlands

congo rdc
Zin :

alle woorden met de tag dieren
abúlá, mv. baabula (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
abúlá, mv. babúlá (klasse 9/2 : - / ba- uitzondering - speciale vorm )
wetenschappelijke naam : Papio cynocephalus

baviaan, Cynocefale (hondenhoofd) aap
abula
abula
src : google images
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
abula eza nyama ya nzamba to esobe.
De baviaan is een dier van het woud of de savanne.
andere woorden met de tag 'dieren' : abúlá, alíkilíkoso, alúlu, angilé, bilulu, ebambi, ebélá, ebengá, ebwélé, ekange, nyóka, eloló, engondó, eséndé, esósoló, esulúngútu, etúná, gambala, kóbá, libanki, libáta, ligóródó, likaku, likayábo, lipekápeka, lipungupungu, lonsálá, liswésé, lisweswe, liyanga, liyanzi, malwa, likélélé, mbenga, mbínzó, mbisi, mbizo, mbólókó, mbwá, mémé, mokomboso, mongúsu, lompese, mokila, mondélé, moselekete, ndeke, ngando, ngémbo, ngolo, ngómbé, ngubú, ngúlu, ngúma, ngungi, nyama, nioka, nkóli, niaou, nkosi, nkoyi, ntaba, ntambo, nzálé, nzinzi, nzói, nzoku, nzombó, peseli, puku, mpúnda, sili, nsímbiliki, nsombo, soso, kokombele, makaku, nsósó, niáo, limpúlututú, fumba, likayábu, nsili, nkóndokó, niama, likáko, nkoso, kúkúrú, kúkúlú, nkoi, kaméla, díkálá, dígalá, kángú, kángá, kángé, mpúku, púnda, farása, simbiliki, longembú, nkóbá, lipiká, mpambo, monselékéta, kwódo, ligbólóló, mombemba, dádádá, lilúku, ndôngê, mondôngê, mbómbóli, kosákosá, libongo, nkusú, mpate, ebuele, esele, kimpiatu, kipekapeka, kombekombe, likokolo, likuanganzala, limeme, mantekita, mbuá, mfuenge, mokumbusu, mpakása, mutshopi, ndakála, niawu, ntámbwe, ndjoku, nzoyi, mondonga, sonzo, tshaku, kinsekua, libúndú, mokondó, lilangwá, mpíodi, saladini, lilangua, thomson, tomson, mpose, likolo, mbisi, mpómbóli, elandela, nkungi, makako, nkómbé, kombe, mbéngé, mpô, mpóko, thompson, mpóka, ndeke, nsósó, sombo, nkotó, nkósi, mpatá, elulu, mémé, losala, kapíténe, yángánga, nkómbénkómbé, malebo, pakása, samáki, monkusú, monselekete, mosopi, longonya, likwanganzála, litaká, mbwá, nzoko, likónko, nkéma, mokele-mbembe, mpóngó, nyaú, séléngé, nyawu, mbadi, shakú, púsu
alíkilíkoso, mv. baalikilikoso (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
wetenschappelijke naam : estrilda sp. / passeridae

mus (soort vogel)
moineau
moineau
src : google images
tags :
andere woorden met de tag 'vogels' : alíkilíkoso, ebengá, engondó, esósoló, esulúngútu, libáta, liswésé, lisweswe, ndeke, soso, kokombele, nsósó, nkoso, kúkúrú, kúkúlú, kombekombe, tshaku, nkómbé, kombe, ndeke, nsósó, elulu, yángánga, nkómbénkómbé, malebo, mpóngó, shakú
alúlu, mv. baalulu (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
spin
alulu
alulu
src : google images
alulu
alulu
src : google images
synoniemen : limpúlututú
tags :
angilé, mv. baangile (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
wetenschappelijke naam : kinixys sp.

soort schildpad
koba
koba
src : google images
koba
koba
src : google images
zie ook : nkóbá, kóbá
tags :
bilulu
insecten
tags :
ebambi, mv. bibambi (klasse 7/8 : e- / bi-)
giftige rups
tags :
ebélá, mv. bibela (klasse 7/8 : e- / bi-)
hyrax, luiaard (dier)
ebela
ebela
src : google images
tags :
ebengá, mv. bibenga (klasse 7/8 : e- / bi-)
duif
ebenga
ebenga
src : google images
tags :
ebuele, mv. bibuele (klasse 7/8 : e- / bi-)
ebwélé, mv. bibwele (klasse 7/8 : e- / bi-)
dier
tags :
ekange, mv. bikange (klasse 7/8 : e- / bi-)
wetenschappelijke naam : Crocuta crocuta

gevlekte hyena
hyena
hyena
src : google images
hyena
hyena
src : google images
ekange
ekange
© pvh
ekange
ekange
© pvh
tags :
nioka
nyóka, mv. banyoka (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
slang
google
google
src : google images
tags :
item 4 voorbeelden (bandakisa mínei) ...
abetami lokola nioka.
Hij werd geslagen als een slang.
nioka abangaka mpe moto Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen)
De slang is ook bang van de mens
nioka moko aswe mwana oyo
Er is een slang die dat kind gebeten heeft
Nakamwaki balyaka nyama ya nyoka.
Ik was verbaasd dat ze het vlees van de slang eten.
eloló, mv. bilolo (klasse 7/8 : e- / bi-)
wetenschappelijke naam : labeobarbus
soort karper (vis) uit de congostroom
tags :
andere woorden met de tag 'vissen' : eloló, likayábo, liyanga, malwa, mbenga, mbisi, mongúsu, ngolo, nzombó, likayábu, libongo, ndakála, libúndú, lilangwá, mpíodi, saladini, lilangua, thomson, tomson, mbisi, thompson, mpóka, kapíténe, samáki, mosombó, kongoyasika, mbótó, nzabí, nzabe, mikebuka, séléngé
engondó, mv. bingondo (klasse 7/8 : e- / bi-)
kleine adelaar
zie ook : mpóngó
tags :
eséndé
soort van eekhoorn
tags :
esósoló, mv. bisosolo (klasse 7/8 : e- / bi-)
soort patrijs
esosolo
esosolo
src : google images
esosolo
esosolo
src : google images
tags :
esulúngútu
uil
esulungutu
esulungutu
src : google images
tags :
etúná
tse-tse
tags :
gambala, mv. bagambala (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
soort van vos
tags :
nkóbá, mv. bankoba (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))geuite medeklinker
kóbá, mv. bakoba (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
wetenschappelijke naam : kinixys sp.

schildpad
koba
koba
src : google images
koba
koba
src : google images
zie ook : angilé
tags :
item Article : medeklinkers
In het Lingala hoor je soms "nsoso" en soms hoor je "soso". Je zou kunnen de indruk krijgen dat
het vrij te kiezen is of men de beginletter m of n wel of niet gebruikt wanneer het woord begint met twee medeklinkers,
maar eigenlijk is hier een regel voor :

In het Lingala kan de beginletter m of n weggelaten worden voor woorden die beginnen met mp, nt, ns of nk.
(de stemhebbende medeklinkers - FR: Les consonnes sonores)

NK
nkama / kamacent
nkingo / kingocou
nkisi / kisimédicament
nkulutu / kulutuaîné
nkoba / kobatortue
MP
mpinzoli / pinzolilarme
mpo / popour
mpamba / pambanul
mpuku / pukusouris
mpongi / pongisommeil
NS
nse / sedessous
nsoso / sosopoulet
nsambo / sambosept
nsango / sangoinformation
nsinga / singafil
NT
ntina / tinaimportance
ntolo / tolotorse
ntalo / talovaleur
ntango / tangotemps
ntaba / tabachèvre

In de andere gevallen is de beginletter verplicht.
(de stemloze medeklinkers - FR: Les consonnes sourdes)

NG
nguyapouvoir
ngaimoi
ngandabar
ngubaarachide
ngulucochon
MB
mbokavillage
mbelicouteau
mbetulit
mbilapalmier
mbisipoisson
ND
ndakomaison
ndekocousin
ndakisaexemple
ndumbaprostituée
ndundalégume
NZ
nzotocorps
nzetearbre, baton
nzelachemin
nzungumarmite
nzalafaim
NY
nyeiexcrément
nyosorien
nyokaserpent
nyamaanimal
nyongodette


libanki, mv. mabanki (klasse 5/6 : li- / ma-)
sprinkhaan
sauterelle
sauterelle
src : google images
sauterelle
sauterelle
src : google images
zie ook : likónko
tags :
libáta, mv. mabata (klasse 5/6 : li- / ma-)
eend
libata
libata
src : google images
synoniemen : liswésé
tags :
item 2 voorbeelden (bandakisa míbalé) ...
libata abotaka maki
de eend legt eieren
makolo na ye ekokani na libata.
Zijn voeten zijn als een eend.
ligóródó, mv. magorodo (klasse 5/6 : li- / ma-)
pad (dier)
synoniemen : kwódo, ligbólóló
tags :
makaku, mv. bamakaku (klasse 1a/2 : - / ba-)
likaku, mv. makaku (klasse 5/6 : li- / ma-)
likáko, mv. makako (klasse 5/6 : li- / ma-)
makako, mv. bamakako (klasse 1a/2 : - / ba-)
aap, makaak

aangezien het een leenwoord is, is de juiste vorm "makaku" voor de enkelvoud en "bamakaku" voor het meervoud, maar omdat ma- klinkt als het meervoud van een woord beginnend met li- zal je soms "likaku, makaku " horen.
makaku
makaku
src : google images
zie ook : nkéma
tags :
item 4 voorbeelden (bandakisa mínei) ...
makaku awelaki kupé, esika ya kotia mokila ezali te.
De aap vocht voor de korte broek, er is geen plek voor de staart.
ah Nzambe ! pona nini masta na ngai aza zoba lokola makaku ?
ah God ! waarom is mijn vriend idioot als een aap ?
mwasi na ngai aboti likaku na esika ya mwana.
Mijn vrouw is bevallen van een aap in plaats van een kind.
lobi toliaki bongo ya makako
Gisteren hebben we apenhersenen gegeten.
likayábu, mv. makayabu (klasse 5/6 : li- / ma-)Kinshasa versie
likayábo, mv. makayabo (klasse 5/6 : li- / ma-)
gerookte vis, stokvis, saltfish

(van het Portugees "bacalhau")
tags :
item 2 voorbeelden (bandakisa míbalé) ...
makayabu na fumbwa ! ezangi kaka loso kasi naza na nzala !
makayabu en fumbwa ! Enkel rijst ontbreekt, maar ik heb honger !
na pokwa tokolia makayabo
In de avond eten we zoute vis.
andere woorden met de tag 'leenwoord: portugees' : matabísi, mesa, sapatu, víno, kópo, likayábu, mántéka, paladó, matabish, paláta
lipekápeka
kipekapeka
vlinder
lipekapeka
lipekapeka
src : google images
synoniemen : mbómbóli
tags :
lipungupungu
libelle
libelle
libelle
src : google images
tags :
lonsálá, mv. nsala (klasse 11/10 : lo- / n- uitzondering - speciale vorm )
losala, mv. nsala (klasse 11/10n : lo- / n- : voor t,k,g,s)
Feather (vogel)
plume
plume
src : google images
tags :
liswésé, mv. maswese (klasse 5/6 : li- / ma-)
lisweswe, mv. masweswe (klasse 5/6 : li- / ma-)
synoniemen : libáta
tags :
liyanga, mv. mayanga (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : Citharinus gibbosus

zoetwatervis van de familie van tilapia (eetbaar)
tags :
liyanzi, mv. mayanzi (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : Sarcopsylla penetrans

chigger (trombiculidae, larve van de oogstmijt)

(vaak verward met Tunga penetrans)
jigger, zandvlo
insect dat tungiasis voortbrengt
liyanzi
liyanzi
src : google images
tags :
malwa (klasse 6 : ma-)
wetenschappelijke naam : Polydactylus quadrifilis (Gros capitaine)

een soort vis, in Congo capitaine genaamd.
...
...
src : google images
zie ook : kapíténe
tags :
likélélé, mv. makelele (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : brachytrupes membranaceus

krekel

mv. makelele
lawaai
likelele
likelele
© wikipedia
Kamundele ya makelele
Kamundele ya makelele
© pvh
Kamundele ya makelele
Kamundele ya makelele
© pvh
Kamundele ya makelele
Kamundele ya makelele
© pvh
tags :
item 7 voorbeelden (bandakisa nsambo) ...
tika makelele !
stop het lawaai !
Tika makelele ya pamba pamba, suba olala
Laat dat lawaai voor niets, doe pipi, dat je slaapt
makelele ya nkake
donder
bana bakoki kotanga malamu te likolo ya makelele ya wenze mpe solo ya fulu bron: Espérance-François Ngayibata Bulayumi, Mosuni
De kinderen konden niet goed studeren omwille van het lawaai van het marktje en de geur van het stort.
bakendaka bokila na motu ya makelele te
Men gaat niet op jacht met een lawaaierig persoon.
epayi na bino nde makelele ezalaka makasi.
Er is veel lawaai bij jullie.
Aza kosala makelele makasi.
Ze is hard lawaai aan het maken.
mbenga, mv. bambenga (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : Hydrocynus goliath

Goliath Tijgervis
roofvis die tot 1,5m en 50kg kan groeien
voornamelijk te vinden in de Congo rivier, de Lualaba rivier en de Upemba en Tanganyika meren
mbenga
mbenga
src : google images
mbenga
mbenga
src : google images
tags :
mbínzó, mv. bambinzo (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
mbizo, mv. bambizo (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))verkeerde spelling
wetenschappelijke naam : Imbrasia ertli

rups
vlinderlarve
mbinzo
mbinzo
© Francis Hannaway
chenille
chenille
src : google images
Peter ameki mbinzo
Peter ameki mbinzo
© pvh
mbinzo
mbinzo
© pvh
Ethan alei mbinzo
Ethan alei mbinzo
© pvh (Ethan)
mbinzo
mbinzo
© pvh
zie ook : mpose
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
mbinzo ezali malamu mpo na koliya.
De rups is goed om te eten.
mbisi, mv. bambisi (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
mbisi, mv. bambisi (klasse 1a/2 : - / ba-) (informeel meervoud)
vis
mbisi
mbisi
© coloriages
mikuwa ya mbisi
mikuwa ya mbisi
src : Connie
tags :
item 9 voorbeelden (bandakisa libwá) ...
mobomi mbisi.
visser
mbisi ya mobesu
verse (ongebakken) vis
mbisi ya mayi
verse vis (komende direkt van het water, niet diepgevroren/gezouten/gedroogd)
mbisi ya kokauka
gedroogde vis
mikuwa ya mbisi
visgraten
mbisi abendi ndobo.
een vis trekt aan de haak.
ebale ya kongo ezali monene mpe na mbisi ebele
De Congo rivier is groot en heeft ook veel vis.
nakei na kinkole koliya maboke ya mbisi ya mayi
Ik ga naar Kinkole papillottes van verse vis eten.
Mbisi oyo epoli. Bankusu batondi na kati.
Die vis is rot. Er zwermen maden in.
andere woorden met de tag 'eten en drinken' : biríka, bisikíti, bóí, bokénzú, dongódongó, ekéne, engwélé, fufú, fumbwa, kabri, kamundele, kwánga, libóké, libumu, lidésu, liki, lipa, lipapú, liyebo, loso, masanga, mateka, maí, mbálá, mbika, mbisi, mokate, mongwa, mwamba, ti, víno, sokolá, liyebú, niampoule, kosákosá, molangua, ndóngó, biele, bitoto, kafi, kikedi, linioko, lotoko, lunguila, likoso, mbilika, mosáká, mpíodi, muamba, mungua, nsámbá, saladini, tangawisi, ngai, mbenda, mbisi, nkúnde, niampoul, mbili, súpu, málemba, tangaúsi, ngombo, gombo, nkupidi, kafé, limbondó, primus, kupidi, gratana, gratanya, liebú, jus
mbólókó, mv. bamboloko (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : Philantomba coerulea

gazelle, impala
kleine antiloop
woud-antiloop
gazelle
gazelle
src : google images
tags :
mbwá, mv. bambwa (klasse 1a/2 : - / ba-)
mbuá, mv. bambua (klasse 1a/2 : - / ba-)
mbwá, mv. bambwa (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
hond
mbwa
mbwa
© pvh
tags :
item 6 voorbeelden (bandakisa motóbá) ...
mbwa ya zamba.
wolf (hond van het bos)
balongolaka pongi ya mbwa te. Balamusaka te mbwa oyo azali kolala.
Men onderbreekt de slaap van een hond niet. Men maakt een hond die slaapt niet wakker.
mbwa moto alie tomson na yo.
Het is de hond die uw tomson opgegeten heeft.
mbwa aswi mwana.
De hond heeft het kind gebeten.
moyibi akufi lokola mbwa likolo ya tshombo
een dief is gestorven als een hond omwille van een mobiele telefoon
pesa mbwa na ngai mikuwa wana. alia.
Geef die beenderen aan mijn hond. Dat hij eet.
mémé, mv. bameme (klasse 1a/2 : - / ba-)
mémé, mv. bameme (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
schaap
mouton
mouton
src : google images
synoniemen : mpate
tags :
mokomboso, mv. mikomboso (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
mokumbusu, mv. mikumbusu (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)Kinshasa versie
chimpansee, gorilla
chimpansee
chimpansee
src : wikipedia
gorilla
gorilla
src : google images
gorilla
gorilla
src : google images
tags :
mongúsu, mv. mingusu (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
mungusu, mv. mingusu (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)Kinshasa versie
wetenschappelijke naam : Parachanna obscurus / Ophiocephalus obscurus

afrikaanse slangekop
soort roofvis
mongusu
mongusu
src : google images
mongusu
mongusu
src : google images
mongusu
mongusu
src : google images
tags :
lompese, mv. mpese (klasse 11/10m : lo- / m- : voor p,b uitzondering - speciale vorm )
peseli, mv. bapeseli (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-) (None)
kakkerlak
mpese
mpese
© pvh
blatte
blatte
src : google images
tags :
mokila, mv. mikila (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
mukila, mv. mikila (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)Kinshasa versie
staart
mikila ya ngombe
mikila ya ngombe
© pvh
zie ook : lopele
synoniemen : mokondó
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
makaku awelaki kupé, esika ya kotia mokila ezali te.
De aap vocht voor de korte broek, er is geen plek voor de staart.
mondélé, mv. mindele (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
mundele, mv. mindele (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)Kinshasa versie
witte (blanke man, niet de kleur, mpembe)
Europees-achtige persoon
iemand met een lichte of gemengde huidskleur

walvis (allusie op de schepen van Diègo Cao en de
mindele die kwamen van het land onder water mpoto)

zombie (in de contekst van voodoo en andere rituelen)

Het schijnt dat de herkomst van het woord komt uit het bobangi (taal) en
dat de stam "ndele" ons laat vermoeden dat de afrikaan de europeaan
eerder aanzag als iemand die onbetrouwbaar (="ndelengene") is dan
met zijn kleur.

link : http://books.google.be/books?id=JvPV3CDrFsYC&pg=PA77&dq=%22mondele%22
mobali ya mundele na basi ya mwindu
mobali ya mundele na basi ya mwindu
© pvh
ritual zombie
ritual zombie
src : google images
ritual zombie
ritual zombie
src : google images
tags :
item 6 voorbeelden (bandakisa motóbá) ...
mundele mboka.
burgemeester (de territoriale agenten onder de gouverneur, ten tijde van de kolonie)
mundele ndombe.
zwarte man die imiteert de witte, zwarte buitenkant en witte binnenkant (bounty)
mundele madesu
een blanke persoon (als een boon)
mutu moyindo na mutu mondele bazali batu oyo Nzambe akeli.
De zwarte man en de blanke man zijn personen die God gecreëerd heeft.
moninga na ye wana ya mundele apesaka ngai kanda.
Haar blanke vriendin daar maakt me kwaad.
mundele oyo aza mbamba
Die blanke is plakkend (volgt je overal)
moselekete, mv. miselekete (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
monselékéta, mv. minseleketa (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
muselekete, mv. miselekete (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)Kinshasa versie
monselekete, mv. minselekete (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
nselékéta, mv. banseleketa (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : mabuya

hagedis
moselekete
moselekete
© pvh
moselekete
moselekete
© pvh
Mutos, somo ya miselekete
Mutos, somo ya miselekete
© Bienvenu Sene Mongaba
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
aniati monseleketa
hij heeft een hagedis vertrappeld
ndeke, mv. bandeke (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
ndeke, mv. bandeke (klasse 1a/2 : - / ba-)niet officieel meervoud (informeel)
vogel

ndekendeke
vagebond, dakloze
tags :
item 4 voorbeelden (bandakisa mínei) ...
maladi ya ndeke
epilepsy (lit. "the birds' disease", the convulsions are compared with the agony of a chicken. It's also the title of a song by Werrason)
Oza kitoko makasi ndeke na ngai ya bolingo
Je bent heel mooi, mijn liefdesvogeltje
gilipi ya ndeke
vogelgriep
abelaka bokono ya ndeke
Ze lijdt aan epilepsie.
ngando, mv. bangando (klasse 1a/2 : - / ba-)
krokodil, alligator, kaaiman
controleur in het openbaar vervoer
ngando
ngando
src : NAT GEO WILD
ngando, receveur de transport
ngando, receveur de transport
© intal, Antoine Moens De Hase
ngando, controleur de ticket
ngando, controleur de ticket
© lesoir.be, DDuchesnes, STIB
ngando
ngando
© pvh
synoniemen : nkóli
tags :
ngémbo
longembú
bat
vleermuis
vleermuis
src : google images
tags :
ngolo
wetenschappelijke naam : Clarias Lazera - Burtipogon

echte meerval (zelfde familie als katvis mpoká, meervalachtigen)
ngolo
ngolo
src : google images
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
loposo na ye ezali mpetompeto lokola ngolo.
Haar huid is proper als een katvis.
ngómbé, mv. bangombe (klasse 1a/2 : - / ba-)
kalf, koe, os, rundvee
makolo ya ngombe
makolo ya ngombe
© pvh
mikila ya ngombe
mikila ya ngombe
© pvh
tags :
item 6 voorbeelden (bandakisa motóbá) ...
ngombe ya mafuta, ngombe ya kokonda
de vette koe, de magere koe
nyama ya ngombe
rundsvlees
bilanga nsambo, ngombe mafuta Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen) © gen 41
na zeven jaar, de vette koeien (na het afzien, de verdienste)
ngombe ya mobali
stier
nazolia nyama ya ngombe
Ik ben rundsvlees aan het eten.
Aza kotafuna bazoka lokola ngombe.
Ze kauwt haar kauwgom als een koe.
ngubú, mv. bangubu (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : Hippopotamus amphibius
nijlpaard
ngubu
ngubu
© La Vache Qui Rit
ngubu, mpunda ya mai
ngubu, mpunda ya mai
src : google images
zie ook : mpúnda
tags :
item 4 voorbeelden (bandakisa mínei) ...
mai ya mpondu. mai ya malala. mai ya nsáú.
groen (de kleur van mpondu). oranje (de kleur van een sinaasappel). paars/violet (de kleur van een nsafu).
monoko ya mokolo elumbaka solo, kasi elobaka maloba ya solo Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen)
De mond van de ouderling ruikt vies, maar de woorden zijn waarheid.
mbanda mama akufa nakoma mowumbu ya mwasi ya papa.
Sinds moeder stierf, ben ik de slaaf geworden van de vrouw van papa.
banda okoma ya nga, nga nazokatswa.
Sinds je de mijne werd, sterf ik (van geluk)
ngúlu, mv. bangulu (klasse 1a/2 : - / ba-)
varken
zwijn

context : immigration
een illegale. Iemand die via niet-officiele weg het land is ingekomen.

Een praktijk waarbij men zich aansluit bij muziekgroep als artist om een visum te bekomen om in Europa te presteren, maar zonder de intentie om naar het land van oorsprong terug te keren.
ngulu na kwanga
ngulu na kwanga
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
pig
pig
src : google images
tags :
item 3 voorbeelden (bandakisa mísáto) ...
ngulu ya zamba.
everzwijn (varken van het woud)
makolo ngulu.
op blote voeten.
naliaka nyama ya ngulu te
Ik eet geen varkensvlees.
ngúma, mv. banguma (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : Python sebae

Afrikaanse rotspython
soort wurgslang
python
python
src : google images
nguma alie mbenge
nguma alie mbenge
src : doubtful news
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
Mokolo moko, nguma akendeki bokila na zamba. Amonaki nyama moko ya monene na amelaki ye mobimba.
Op een dag was de python op jacht gegaan in het woud. Hij had een groot beest gezien en had het in zijn geheel ingeslikt.
ngungi, mv. bangungi (klasse 1a/2 : - / ba-)
nkungi, mv. bankungi (klasse 1a/2 : - / ba-)niet officieel meervoud (informeel)
nkungi, mv. bankungi (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
mongungi, mv. mingungi (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
monkungi
mug
nkisi ya ngungi
nkisi ya ngungi
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
ngungi
ngungi
src : google images
ngungi
ngungi
src : google images
tags :
item 5 voorbeelden (bandakisa mítáno) ...
bangungi eswaki ngai mingi.
De muggen hebben me veel gestoken.
nkisi ya ngungi
product tegen muggen (muggenmelk)
Soki insekte neti nzinzi, ngungi to nzoyi esui yo, tina ya kobanga ezali te.
Als een insekt zoals een vlieg, een mug of een bij je steekt, is er geen reden om bang te zijn.
bangungi baswi ngai butu mobimba.
De muggen hebben me de hele nacht gestoken.
bangungi oyo bakoki kopesa yo bokono
Die muggen kunnen je een ziekte geven.
nyama, mv. banyama (klasse 1a/2 : - / ba-)
niama, mv. baniama (klasse 1a/2 : - / ba-)
nyama, mv. banyama (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
dier, beest, vlees
lintworm (parasitaire)

dom, dwaas (scheldwoord)
afgeleiden : boniama
tags :
item 14 voorbeelden (bandakisa zómi na mínei) ...
nyama ya zamba.
wild (dieren van het woud), wild dier
nyama ya mwínda.
vuurvliegje
nyama ya ngombe
rundsvlees
nyama ya mabele, nyama ya mikuwa
een zoogdier, een gewervelde
Nakamwaki balyaka nyama ya nyoka.
Ik was verbaasd dat ze het vlees van de slang eten.
Mokolo moko, nguma akendeki bokila na zamba. Amonaki nyama moko ya monene na amelaki ye mobimba.
Op een dag was de python op jacht gegaan in het woud. Hij had een groot beest gezien en had het in zijn geheel ingeslikt.
ebongi okeba. na zamba oyo baniama bazalaka ebele.
Je moet opletten. In dat woud zijn er veel beesten.
nazokende na zamba pona kokanga baniama
I ga naar het woud om beesten te vangen.
nazolia nyama ya ngombe
Ik ben rundsvlees aan het eten.
naliaka nyama ya ngulu te
Ik eet geen varkensvlees.
mobomi nyama.
jager (dierendoder)
abula eza nyama ya nzamba to esobe.
De baviaan is een dier van het woud of de savanne.
Koko na yo, niama. Tala mutu lokola tintin.
Je grootje, beest. Bekijk die kop als Kuifje. (beledigingen)
tufi na yo, niama !
het is jouw shit, beest ! (belediging)
andere woorden met de tag 'beledigingen' : kizengi, ndúmbá, nyama, yanke, zóba, niangalakata, yuma, túfi, ngotóbobo
nkóli
krokodil
synoniemen : ngando
tags :
niaou
niáo
niawu
nyaú, mv. banyau (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
nyawu, mv. banyawu (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
kat
niaou
niaou
src : google images
zie ook : nkóndokó
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
nani akoti na ezibeli ya niaou ?
Wie komt er binnen door het kattendeurtje ?
nkosi, mv. bankosi (klasse 1a/2 : - / ba-)niet officieel meervoud (informeel)
nkósi, mv. bankosi (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
leeuw
nkosi
nkosi
src : google images
nkosi
nkosi
© pvh
synoniemen : ntámbwe
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
Bana mingi babangaka nkosi.
Veel kinderen zijn bang van een leeuw.
nkoyi
nkoi, mv. bankoi (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
luipaard
Nkoyi
Nkoyi
© bracongo
basapato ya nkoyi nkoyi
basapato ya nkoyi nkoyi
© pvh (Didine)
nkoyi
nkoyi
src : google images
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
Esika nkoyi azali, kotia ntaba te.
Daar waar een luipaard is, zet geen geit.
ntaba, mv. bantaba (klasse 1a/2 : - / ba-)geuite medeklinker
taba, mv. bataba (klasse 1a/2 : - / ba-)
ntaba, mv. bantaba (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))geuite medeklinker
geit
ntaba na basaki ya makala
ntaba na basaki ya makala
© pvh
coiffure : nie ya ntaba
coiffure : nie ya ntaba
© pvh
coiffure : nie ya ntaba
coiffure : nie ya ntaba
© pvh
nganda ntaba chez Michée à Kinkole
nganda ntaba chez Michée à Kinkole
© pvh
ntaba
ntaba
src : google images
tags :
item 5 voorbeelden (bandakisa mítáno) ...
Ntaba na bino elekaki awa.
Jullie geiten worden zijn (langs) hier voorbijgekomen.
Esika nkoyi azali, kotia ntaba te.
Daar waar een luipaard is, zet geen geit.
nyei ya ntaba
kaka van de geit (een afrikaans kapsel, bij kort haar, bindt men het in kleine piekjes, zodat het sneller groeit)
bantaba mibale wana ! moko ntaba ya pembe, mosusu ntaba ya moyindo
Er zijn daar twee geiten. Eén geit wit, een andere geit zwart
ntaba ya mobali
bok (mannelijke geit)
ntambo
luipaard of panter
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
oooh, solo kitoko. mama azolamba ntaba
oooh, het ruikt lekker. Mama is geit aan het klaarmaken.
nzálé, mv. banzale (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : bubalus (caffer)
buffel
buffle
buffle
src : google images
synoniemen : mpakása, pakása
tags :
nzinzi, mv. banzinzi (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
vliegen
tags :
item 5 voorbeelden (bandakisa mítáno) ...
nzinzi ya pongi
Tseetseevlieg
Soki insekte neti nzinzi, ngungi to nzoyi esui yo, tina ya kobanga ezali te.
Als een insekt zoals een vlieg, een mug of een bij je steekt, is er geen reden om bang te zijn.
Lofundu ya nzinzi, esukaka se na kombo
de hoogmoed van de vlieg eindigt gewoon met de borstel
kanga monoko na yo pamba te okoya komela nzinzi.
Sluit je mond anders riskeer je een vlieg in te slikken.
fungola ekuke pona banzinzi babima
Open de deur zodat de vliegen buiten kunnen.
nzói, mv. banzoi (klasse 1a/2 : - / ba-)
nzoyi, mv. banzoyi (klasse 1a/2 : - / ba-)
nzói, mv. banzoi (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
bij, wesp
nzoi
nzoi
src : google images
zie ook : bóí
tags :
item 5 voorbeelden (bandakisa mítáno) ...
mafuta miel, mafuta ya nzoi.
honing (van de bij)
Soki insekte neti nzinzi, ngungi to nzoyi esui yo, tina ya kobanga ezali te.
Als een insekt zoals een vlieg, een mug of een bij je steekt, is er geen reden om bang te zijn.
ndaku ya nzoi
bijenkorf
nzoi moko aswi ngai na lokolo
Een bij heeft me gestoken in het been.
na zamba oyo banzoi baza ebele. bokeba !
In dat woud zijn veel bijen. Pas op !
nzoku, mv. banzoku (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
ndjoku
nzoko
olifant
elephant
elephant
src : google images
nzoku
nzoku
© pvh
tags :
nzombó, mv. banzombo (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
nsembe, mv. bansembe (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : Protopterus dolloi / Protopterus Anneta

afrikaanse longvis
soort van paling-achtige zoetwatervis
kan 1,5m lang worden
mabele ma nzombo
mabele ma nzombo
src : google images
nzombo
nzombo
src : google images
nzombo
nzombo
src : google images
nzombo
nzombo
src : google images
nzombo le soir
nzombo le soir
src : 7sur7.cd
tags :
item 3 voorbeelden (bandakisa mísáto) ...
nzombo le soir
een overwinning op het laatste moment (een uitdrukking gebruikt door de supporters van AS Vita Club - Kinshasa)
manga ya mabele ma nzombo Gezegde/uitdrukking (niet letterlijk vertalen)
soort mango
mabele ma nzombo
hangborsten
item Article : Nzombo le soir



Nzombo Le Soir is een gezegde in Congo en betekent "de winst/buit/voordelen die men maakt net voor het einde".



uitgevonden door de supporters van de voetbal club A.S. Vita Club, die de reputatie hebben om
beslissende doelpunten te maken net voor het einde van de match. Het gezegde waarschuuwt dus ook om niet
te vroeg of voor het einde victorie te kraaien.

puku
mpúku, mv. bampuku (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))geuite medeklinker
mpô, mv. bampo (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
mpóko, mv. bampoko (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))geuite medeklinker
rat, muis

context : computers
mpó : muis van de computer
rat
rat
src : google images
...
...
src : google images
tags :
andere woorden met de tag 'computers' : bongó, dísiki, ebómbelo, kofina, mpô, emonisi
mpúnda, mv. bampunda (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))geuite medeklinker
púnda
paard
ezel
muilezel
mpunda mwa mobembo
mpunda mwa mobembo
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
mpunda
mpunda
src : google images
mpunda
mpunda
src : google images
mpunda
mpunda
src : google images
farasa, (mpunda)
farasa, (mpunda)
© brothersoft
ngubu, mpunda ya mai
ngubu, mpunda ya mai
src : google images
mpunda ya mingolu
mpunda ya mingolu
© pvh
zie ook : ngubú, farása
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
mpunda ya mingolu. mpunda ya mai.
Zebra. Nijlpaard.
sili, mv. basili (klasse 1a/2 : - / ba-)
nsili, mv. bansili (klasse 1a/2 : - / ba-)geuite medeklinker
monsili, mv. minsili (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
nsili, mv. bansili (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
luizen, schaamluizen


context : electronica
electronische microchip
sili
sili
src : google images
bongó to monsili
bongó to monsili
© pvh
tags :
nsímbiliki, mv. bansimbiliki (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
simbiliki
wetenschappelijke naam : Thryonomys swinderianus

Grote rietrat

ook bekend als agouti (West Afrika), hérisson (Centraal Afrika), rat de roseaux en sibisi / zibizi (Centraal Africaanse Republiek), grasscutter (Gana, West Afrika)

Knaagdier de grootte van een konijn, geliefd voor zijn vlees, vaak verkocht als bushmeat


nsimbiliki
nsimbiliki
src : Aurélia Zizo
...
...
src : google images
nsimbiliki
nsimbiliki
src : Cirad
nsimbiliki
nsimbiliki
src : OSC AGRO
tags :
nsombo, mv. bansombo (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))geuite medeklinker
sombo
wetenschappelijke naam : Potamochoerus porcus

Penseelzwijn / rivierzwijn
everzwijn
nsombo
nsombo
© La Vache Qui Rit
nsombo
nsombo
© pvh
tags :
soso, mv. basoso (klasse 1a/2 : - / ba-)niet officieel meervoud (informeel)
nsósó, mv. bansoso (klasse 1a/2 : - / ba-)niet officieel meervoud (informeel) geuite medeklinker
nsósó, mv. bansoso (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))geuite medeklinker
soso, mv. basoso (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
kip, haan
soso ya mobali
soso ya mobali
© pvh (Letitia Nkanza Kalawuma)
tags :
item 5 voorbeelden (bandakisa mítáno) ...
soso ezali talo makasi likolo ya dollar.
De kip is erg duur, omwille van de dollar.
mapapu ya soso
kippenvleugeltjes
ebembe ya soso, matanga te.
geen gerouw voor het lijk van een kip
nalingi kolya soso na loso
Ik wil kip met rijst eten.
Alie soso tii abuki mikuwa.
Ze at de kip tot het breken van de beenderen toe.
kokombele, mv. bakokombele (klasse 1a/2 : - / ba-)
kombekombe, mv. bakombekombe (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
nkómbé, mv. bankombe (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))geuite medeklinker
kombe, mv. bakombe (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
nkómbénkómbé, mv. bankombenkombe (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
nkómbékómbé, mv. bankombekombe (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : Milvus migrans

De zwarte wouw

ook : valk
épervier
épervier
src : kongossa
nkómbékómbé
nkómbékómbé
© Raghith
épervier
épervier
© latapie stephan
tags :
limpúlututú, mv. mampulututu (klasse 5/6 : li- / ma-)
synoniemen : alúlu
tags :
fumba
mier
ants
ants
src : google images
ants
ants
src : google images
tags :
nkóndokó, mv. bankondoko (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
kat
niaou
niaou
src : google images
zie ook : niaou
tags :
nkoso, mv. bankoso (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : psittacus erithacus

papegaai
nkoso, shaku
nkoso, shaku
src : google images
synoniemen : kúkúrú, kúkúlú, tshaku
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
ata nkoso elobaka ezangi mayele
ook al praat de papegaai, intelligentie ontbreekt hem
kúkúlú
kúkúrú
parkiet
synoniemen : nkoso
tags :
kaméla, mv. bakamela (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
kameel
kamela
kamela
src : google images
tags :
díkálá, mv. badikala (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
dígalá
giraffe
dikala
dikala
src : google images
dikala
dikala
src : google images
tags :
kángú
kángá, mv. bakanga (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
kángé
neushoorn
rhino
rhino
src : google images
rhino
rhino
src : google images
kanga
kanga
© pvh
tags :
farása, mv. bafarasa (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
meer 'nobel' woord dan mpunda, en dus om een paard aan te duiden
farasa, (mpunda)
farasa, (mpunda)
© brothersoft
zie ook : mpúnda
tags :
andere woorden met de tag 'leenwoord: arabisch' : farása
lipiká
aarde-worm
ver de terre
ver de terre
src : google images
synoniemen : mpambo
zie ook : mutshopi
tags :
mpambo
synoniemen : lipiká
tags :
kwódo, mv. bakwodo (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
dikke pad
synoniemen : ligóródó
tags :
ligbólóló
synoniemen : ligóródó
tags :
mombemba
kikker
frog
frog
src : google images
synoniemen : dádádá, lilúku
tags :
dádádá
synoniemen : mombemba
tags :
lilúku
synoniemen : mombemba
tags :
ndôngê, mv. bandonge (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
mondôngê
termiet
termite
termite
src : google images
tags :
mbómbóli, mv. bambomboli (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
mpómbóli, mv. bampomboli (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
synoniemen : lipekápeka
afgeleid van : kobómba
tags :
kosákosá, mv. bakosakosa (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
crevette, scampi
kosakosa
kosakosa
© pvh
kosakosa
kosakosa
© pvh (resource)
tags :
libongo, mv. mabongo (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : Heterobranchus

clarias
lucht ademende soort meerval (ngolo)
mabongo
mabongo
src : google images
mabongo
mabongo
src : google images
mabongo
mabongo
src : google images
mabongo
mabongo
src : google images
tags :
nkusú, mv. bankusu (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
monkusú, mv. minkusu (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
made
asticot
asticot
src : google images
asticot
asticot
src : google images
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
Mbisi oyo epoli. Bankusu batondi na kati.
Die vis is rot. Er zwermen maden in.
mpate, mv. bampate (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))geuite medeklinker
mpatá, mv. bampata (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
pate
schaap


context : kerk
gelovige
mouton
mouton
src : google images
synoniemen : mémé
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
mpate ya mwasi
ooi (vrouwtje van schaap)
andere woorden met de tag 'kerk' : abé, altáre, anjelu, apóstolo, avénti, mondimi, batísimu, bibele, bosántu, bosáto, ékelézya, eklézia, elikia, elikya, elónga, etónga, eyamba, kindoki, kristo, likámwisi, lingómbá, lokúmú, losámbo, molimo, mopakano, mosántu, ndoki, ngolu, nguya, nzámbe, óstia, pápa, proféta, sángó, sutáni, zábolo, kosandjola, kopambola, kobonda, lisúmu, eklézya, kobenisa, mosumuki, moseniele, kosamba, mopagano, mokristo, mobíkisi, misioni, mísa, masiya, libóndeli, batísimo, lisúmá, liyangani, mamélo, yesu, molema, molimu, likámuisi, moniango, monzemba, mpúngú, lífelo, nkémbo, lóla, bondoki, pasitele, bondimi, mpate, mumpe, Yawé, yézu, moklísto, kembo, zábulu, mosánto, Yaweh, pasta, kosanjola, lipamboli, elikiya, konétola, likámwa, likámua, ekelézia, kristu, mpatá, mobáteli, monzimi, konétolo, etumbele, ndákonzámbe, tempélo, lisanjoli, Yahweh, mokangoli, likámoa, likamóisi
esele
eekhoorn
ecureuil
ecureuil
src : google images
ecureuil
ecureuil
src : google images
tags :
kimpiatu
Caterpillar, zijderups
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
nazolia kimpiatu.
Ik ben rupsen aan het eten.
likokolo
aan Palm, te planten voor
tags :
likuanganzala, mv. makuanganzala (klasse 5/6 : li- / ma-)
likwanganzála, mv. makwanganzala (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : Mantis religiosa

bidsprinkhaan
tags :
limeme
Schapen, schapen, lam
tags :
mantekita
soort rode mier
tags :
mfuenge
vos
fox
fox
src : google images
tags :
mpakása, mv. bampakasa (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
pakása, mv. bapakasa (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)geuite medeklinker
buffel
synoniemen : nzálé
tags :
mutshopi, mv. mitshopi (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
mosopi, mv. misopi (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
regenworm
intestinale worm, rondworm
ver de terre
ver de terre
src : google images
zie ook : mutshopo, lipiká, mosopó
tags :
ndakála, mv. bandakala (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : Stolothrissa tanganyicae / Limnothrissa miodon

soorten kleine zoetwatervissen
leeft enkel in het tanganyika meer

leeft in overvloed waar de diepte meer dan 100m bedraagt en
komt 's nachts naar de oppervlakte. De vissers lokken de ndakala scholen
met licht naar hun boot en hoeven dan maar te scheppen met hun schepnet (lusenga)
ndakala
ndakala
© pvh
tags :
ntámbwe, mv. bantambwe (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
leeuw
synoniemen : nkosi, nkósi
tags :
mondonga, mv. mindonga (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
wetenschappelijke naam : Okapia johnstoni

Okapi

Van de familie van de giraffen, het ziet eruit als een gestreepte antiloop.
In de natuur leeft de okapi exclusief
in het tropisch regenwoud van Ituri, in het noord oosten van de DRC,
waar een reservaat aan hen is gewijd.
okapi
okapi
src : Zoo d'Anvers
okapi
okapi
src : google images
okapi
okapi
src : google images
tags :
sonzo
mósónzo, mv. misonzo (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
monsonzo, mv. minsonzo (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)geuite medeklinker
nsonzogeuite medeklinker
bloedzuiger
sonzo
sonzo
src : google images
tags :
tshaku
shakú, mv. bashaku (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
wetenschappelijke naam : psittacus erithacus

papegaai
nkoso, shaku
nkoso, shaku
src : google images
synoniemen : nkoso
tags :
kinsekua
kinsekwa
Wantsen (Heteroptera)
plantenluis, bedluis
parasiet
kinsekua
kinsekua
src : google images
kinsekua
kinsekua
src : google images
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
semeki kinsekua
schoonbroer parasiet (profiteur)
libúndú, mv. mabundu (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : Sparus Aurata / tilapia spp

Goudbrasem
soms ook de rode tilapia genoemd
Dorade Royale
vissoort


attentie
"mabundu" bestaat ook in andere talen, zoals Kikongo en Ciluba (dibundu/mabundu) :
- groep (réligieus, politiek,...)
- de vrucht van de Strychnos boom (die het gif strychnine bevat, (maar eetbaar als men hem in het water gooit?), ziet er uit als een kruising tussen een ajuin en een appelsien)

libundu (Sparus Aurata)
libundu (Sparus Aurata)
© Citron / CC-BY-SA-3.0
mabundu (Strychnos - fruit)
mabundu (Strychnos - fruit)
© JMK
tags :
mokondó, mv. mikondo (klasse 3/4 : mo- (mu-) / mi- : objecten)
staart
synoniemen : mokila
tags :
lilangwá, mv. malangwa (klasse 5/6 : li- / ma-)
lilangua, mv. malangua (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : Eutropius grenfelli

pangasius
soorten zoetwatervissen, reuzenmeerval
malangwa
malangwa
© pvh
malangwa
malangwa
src : google images
malangwa
malangwa
src : google images
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
liboke ya malangwa
papillote van pangasius (congolese delicatesse)
mpíodi, mv. bampiodi (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : Trachurus

horsmakreel vis (soort makreel)
zie ook : thomson, tomson, thompson
tags :
saladini
Sardines
sardines
sardines
src : google images
zie ook : séléngé
tags :
thomson
tomson
thompson
wetenschappelijke naam : Trachurus murphyi


dit is geen lingala


horsmakreel

voir mpiodi
zie ook : mpíodi
tags :
item 2 voorbeelden (bandakisa míbalé) ...
mbwa moto alie tomson na yo.
Het is de hond die uw tomson opgegeten heeft.
miso lokola tomson
ogen als een makreel.
mpose
wetenschappelijke naam : Paysandisia Archon

dikke witachtige rups
de larve van een palmmot. lijkt op een made en voedt zich op palmen
mpose
mpose
© pvh
lipekapeka ya mpose
lipekapeka ya mpose
© pvh
bomoyi ya mpose
bomoyi ya mpose
© pvh
mpose
mpose
© pvh
mpose
mpose
© pvh
kamundele ya mpose
kamundele ya mpose
src : google images
zie ook : mbínzó
tags :
item 1 voorbeeld (ndakisa mókó) ...
nzete ya mbila epesaka nsamba, mafuta mbila na mpose.
De palmboom levert palmwijn, palmolie en de mpose.
likolo, mv. makolo (klasse 5/6 : li- / ma-)
wetenschappelijke naam : Osteolaemus tetraspis

breedvoorhoofdkrokodil

link : http://nl.wikipedia.org/wiki/Breedvoorhoofdkrokodil
likolo
likolo
© Adrian Pingstone
tags :
elandela, mv. bilandela (klasse 7/8 : e- / bi-)
reptiel
kruipend dier
afgeleid van : kolanda
tags :
mbéngé, mv. bambenge (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
antiloop
tags :
mpóka, mv. bampoka (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : Auchenoglanis occidentalis

straalvinnige stekelmeerval (katvis), een Afrikaanse meerval
mpoka
mpoka
© suephoto
mpoka
mpoka
© Luc de Vos
mpoka
mpoka
src : grosvenor-tropicals
tags :
nkotó, mv. bankoto (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : Opisthacanthus africanus

Afrikaanse scorpioen
tags :
elulu, mv. bilulu (klasse 7/8 : e- / bi-)
wetenschappelijke naam : lonchura bicolor

soort klein vogeltje (glansekstertje)
tags :
kapíténe, mv. bakapitene (klasse 1a/2 : - / ba-)
kapíténe, mv. bakapitene (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
Kapitein (van een boot, in het leger,...)

soort vis (zie malwa)
zie ook : nzabí, malwa
tags :
yángánga, mv. bayanganga (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
wetenschappelijke naam : corvus albus
zwartwitte raaf
yanganga
yanganga
© Frank Vassen
tags :
malebo, mv. bamalebo (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
ooievaar
malebo
malebo
© pvh
zie ook : lilebó
tags :
samáki, mv. basamaki (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
vis (swahili)
tags :
andere woorden met de tag 'leenwoord: swahili' : matatá, barúa, samáki, bwana, ujana
longonya
Cameleon
tags :
litaká, mv. mataka (klasse 5/6 : li- / ma-)
kikkervisje
mataka
mataka
src : google images
tags :
likónko, mv. makonko (klasse 5/6 : li- / ma-)
kleine sprinkhaan
zie ook : libanki
tags :
nkéma, mv. bankema (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
aap
zie ook : makaku
tags :
mokele-mbembe
mokelembembe
"hij die de rivierstroming stopt"

een cryptozoölogisch dier uit legenden en folklore in de moerassen van het stroomgebied van de Kongo

vergelijkbaar met het monster van Loch Ness


link : https://nl.wikipedia.org/wiki/Mokele-mbembe
Mokele-Mbembe
Mokele-Mbembe
src : Google Books - Rick Emmer
Drums Along the Congo - On the Trail of Mokele-Mbembe
Drums Along the Congo - On the Trail of Mokele-Mbembe
src : google images
A Living Dinosaur ? In search of Mokele-Mbembe
A Living Dinosaur ? In search of Mokele-Mbembe
src : Amazon - Dr Roy P. Mackal
Mokele-Mbembe
Mokele-Mbembe
© Michel Ballot
tags :
mpóngó, mv. bampongo (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
grote adelaar
zie ook : engondó
tags :
séléngé, mv. baselenge (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
kleine/jonge vis
sardine
zie ook : saladini
tags :
mbadi, mv. bambadi (klasse 9/10 (2) : - / - (ba-) : meervoud onveranderlijk uit contekst (of informeel/modern ba-))
wetenschappelijke naam : Petrodromus tetradactylus

Viertenige olifantspitsmuis

Klein insectetend zoogdier. Zijn muil eindigt in een wendbare slurf,
zijn oren zijn relatief groot. Hij wordt beschouwd als zeer intelligent
en komt voor in heel wat fabeltjes waar hij het sluwe dier speelt.
mbadi
mbadi
© Galen B. Rathbun
tags :
púsu, mv. bapusu (klasse 9a/10a (2) : - / - (ba-) : meervoud uit contekst (of informeel/modern ba-), niet met n-/m-)
poes, kat
niaou
niaou
src : google images
tags :
e-mail : dic@lingala.be
 

interessante filmpjes : lingala facile 2017 lingala facile 2018
AD HERE
privéleven & cookies